50 درصد درآمد نظام بانکی در دنیا از کارمزد است، اما در ایران 5 درصد

به گزارش ایران دکونومی، سی‌امین دوره همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی از صبح امروز (۲۲ خرداد)، شروع به کار کرده و نخستین روز آن در محل همایش‌های بانک مرکزی برگزار شد. دکتر عباس معمارنژاد (صاحب نظر اقتصادی) از مدعوین همایش به واکاوی نظام بانکی پرداخته و گفت: بخش عمده‌ای از تامین مالی کشور از طریق نظام بانکی صورت می‌گیرد. تاریخچه اصلاح نظام بانکی نشان می‌دهد که از سال 1384 تاکنون 6 بار تلاش صورت گرفته که اصلاح نظام بانکی صورت گیرد؛ یعنی از سال‌های 84 تا 96.

در واقع ما 18 سال صحبت از اصلاح نظام بانکی می‌کنیم، ولی آن را محقق نمی‌سازیم، تا جایی که وضع نظام بانکی خراب می‌شود. در اینجا چند نکته وجود دارد؛ اول اینکه، دلایل عدم موفقیت این بوده که اولاً اجماعی در حاکمیت کشور برای اصلاح نظام بانکی صورت نگرفته است. به طوری که مجلس یک برداشت داشته، قوه قضاییه یک برداشت و بانک مرکزی یک برداشت مجزا از اصلاح داشته است.

معمار نژاد در ادامه گفت: در حوزه ساختاری بحث مدل کسب و کارها نیز مطرح است که زیان‌ساز است. ما اگر به سمت بهبود نظام بانکی حرکت کنیم، باید عوامل ناترازی را بشناسیم. باید بپذیریم مدل کسب و کار بانکی ما زیان‌ساز است، اما چرا؟ وقتی اتکای درآمدها به کارمزد نیست این یعنی نظام بانکی درست عمل نمی‌کند. در دنیا 50 درصد درآمد نظام بانکی از کارمزد است اما این میزان در ایران 5 درصد است. بحث دیگر مطالبات غیر جاری نظام بانکی است که کسب و کار را زیان‌ساز نموده است.

بحث دیگر مربوط به عدم وجود نظام اعتبار سنجی مناسب است. 17 سال است که این نظام بنا شده، اما اطلاعات لازم را در اختیار ندارد، ما باید حتی اطلاعات مربوط به پرداخت شارژ ماهیانه آب و گاز را در اختیار نظام اعتبارسنجی ایرانیان قرار دهیم تا بدانیم آیا مشتری خوش حساب است. اگر ما به بنگاه‌ها اجازه تاسیس بانک می‌دهیم باید نظارت درستی داشته باشیم. رویکرد یکسان به تمام بانک‌ها بدون توجه به تجاری یا توسعه‌ای و تخصصی بودن خود مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

نظام بانکی ما نمی‌تواند جدای از نظام بیمه‌ای و بازار سرمایه ما کار کند. وقتی ما نهاد هماهنگ کننده در بازارهای مالی نداریم باید مشکل را بپذیریم و آن را ایجاد کنیم. در شاخص‌های بین‌المللی سه شاخص هست که تشخیص بدهیم بانک ناتراز هست یا نه. این شاخص‌ها اول کفایت سرمایه، دوم زیان انباشته و سوم کسری است که ما هر سه را در نظام بانکی خود داریم.

معمارنژاد در پایان گفت: از سال 84 دنبال اصلاح نظام بانکی هستیم و پس از 18 سال هنوز به جمع‌بندی نرسیده است. در سطح حاکمیت همه باید به اجماع برسیم تا ببینیم که چه گام‌هایی باید برداریم.