ChatGPT یک‌ساله شد: چت‌باتی که دنیا را تغییر داد

به گزارش واحد ترجمه ایران‌دکونومی، چت‌بات هوش مصنوعی سال گذشته در تاریخ 30 نوامبر 2022 برای اولین بار توسط کمپانی OpenAI به کاربران عرضه شد.

معمولاً زیاد شاهد این پدیده نیستیم که انتشار یک محصول به‌تنهایی بتواند چنین دگرگونی عظیمی در جهان ایجاد کند؛ اما سرنوشت ChatGPT از همان ابتدا این بود که بنیان‌گذار تغییرات بزرگی در زندگی ما باشد.

چت‌بات ChatGPT محصولی بود که برای اولین بار مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) را در اختیار عده وسیع‌تری از مخاطبین قرار داد. چنین پدیده‌ای برای کاربران کاملاً تازگی داشت. این اولین باری بود که کاربران به محصولی دسترسی داشتند که می‌توانست شعر بسراید، محتوای سوالات را درک کرده و در روند حل مسئله کمک کند. تنها در عرض چند ماه،ChatGPT موفق شد به فراگیرترین اپلیکیشن تمام دوران‌ها تبدیل شده و طوفانی در دنیای تکنولوژی به‌پا کند.

در طی این 365 روز گذشته، چت‌بات ChatGPT توانسته با موفقیت دیدگاه عموم به هوش مصنوعی را گسترش داده و تقویت کند، خلاقیت‌های بی‌پایانی را به تصویر کشیده و علاوه‌بر به هیجان آوردن منتقدین و کارشناسان، شعله خشم و تردید را در عده بسیاری بیفکند!

در همین بازه زمانی یک‌ساله، ChatGPT باعث بهتر دیده شدن و تقویت مایکروسافت شد، گوگل را به تکاپو وا داشت، ترس از سلطه هوش مصنوعی جامع (AGI) را در دل همگان انداخت، رهبران جهانی را به زانو درآورد، باعث ایجاد جنبشی عظیم برای تدوین سیاست‌ها و چارچوب‌های نظارتی بر هوش مصنوعی شد، کلمات جدیدی را به واژه‌نامه‌ها افزود و باعث ایجاد تعداد بی‌شماری از چالش‌های آموزشی، شغلی و اخلاقی نیز شد.

البته برای عده‌ای، ChatGPT یکی از کاربردی‌ترین و مفیدترین ابزارهای ساخته‌شده تا به‌امروز به‌حساب می‌آید.
این چت‌بات قادر است روند طولانی کدنویسی را برای برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان سرعت بخشد، در پروسه ویرایش و نگارش متون به کمک نویسندگان بیاید و در زمینه توصیه‌ها و مشاوره‌های مخصوص کسب‌وکارها عملکرد بسیار خوب و فارغ از نمایش هرگونه تبلیغات و حواس‌پرتی‌ای از خود به‌جای بگذارد.

برخی از محققین حوزه هوش مصنوعی باور دارند توسعه ابزاری مانند ChatGPT، دگرگونی عظیمی را در سبک زندگی فعلی انسان‌ها ایجاد خواهد کرد. در دسترس بودن این ابزار قدرتمند می‌تواند به این معنا باشد که انسان‌ها برای انجام وظایف روزمره و مکرری مانند شغل‌های اداری و روندهای اتوماسیون، دیگر نیازی به کسب مدارک تحصیلی مرتبط نداشته باشند و به‌سادگی بتوانند این وظایف را به ChatGPT بسپارند.

ChatGPT، از فرش به عرش!

با در نظر گرفتن تمام این تاثیرات، هیج‌کدام از اتفاقات یک‌سال گذشته پیش‌ از عرضه این چت‌بات به بازار برنامه‌ریزی نشده بود.
در واقع این پروژه از دیدگاه کمپانی OpenAI در واقع تنها یک “دموی ساده” و “پیش‌نمایشی تحقیقاتی” بوده است.
هدف از ایجاد این چت‌بات در ابتدا جمع‌آوری بازخوردهای کاربران و مشتریان به‌منظور بهبود عملکرد آن بوده است!

ChatGPT برمبنای تکنولوژی‌ای بنا شده که در تلاش است محتمل‌ترین توکن بعدی (بخشی از کلمه) را به‌ترتیب و در یک توالی پیش‌بینی کند. در سال 2019، کمی پس از انتشار مدل زبانی GPT-2، روش تبدیل این تکنولوژی به یک چت‌بات تعاملی کشف شد: وارد کردن داده‌های مکالمه‌ای که این چت‌بات موظف بود آن را از طرف خودش تکمیل کند.
با استفاده از این متد، دیگر دستور/درخواست‌های بعدی کاربران (به‌صورت داخلی) شامل تمام تاریخچه آن مکالمه می‌شد و پیش‌بینی توکن محتمل بعدی را برای این چت‌بات آسان‌تر می‌ساخت.

کمپانی OpenAI در زمان عرضه مدل زبانی GPT-3، نسخه‌ای از این قابلیت محاوره‌ای را در محیط آزمایشی ChatGPT (با نام Playground) منتشر کرده بود، اما این قابلیت در دسترس عموم کاربران قرار نگرفت و فقط در اختیار توسعه‌دهندگان بود. مدتی بعد، کمپانی هوش مصنوعی OpenAI این ایده و کانسپت را به‌نحوی مال خود کرد و با اعمال روش‌های موثر گفتگو، این ایده را با بهبود بازدهی و عملکرد مدل زبانی GPT-3 در اختیار کاربران قرار داد.

چت‌بات ChatGPT، منحصربه‌فردِ دوست‌داشتنی

از لحاظ فنی، ظهور پدیده‌ای مانند ChatGPT برای افراد علاقه‌مند به این حوزه اخبار جدید و آنچنان هیجان‌انگیزی محسوب نمی‌شد. مدل زبانی GPT-3 که در نهایت منجر به خلق ChatGPTای شد که امروز آن را می‌شناسیم، از سال 2020 منتشر شده بود، اما کاربران عادی سروکار زیادی با آن نداشتند!
وبسایتی به‌نام Character.ai در آن زمان حسابی سروصدا کرده بود و کاربران به‌شدت درگیر تعامل با کاراکترهای مشهور و ایجاد کاراکترهای شخصی خودشان بودند. این وبسایت و ChatGPT رقابت تنگاتنگ و شدیدی را با یکدیگر داشتند. کمپانی متا هم در حال توسعه مدل هوش مصنوعی‌ای به‌نام Galactica بود که حسابی مایه خجالتش شده بود. هدف از توسعه این مدل هوش مصنوعی نگارش متون و مقاله‌های علمی بود اما در عین‌حال اطلاعات کاذب و ناسزا هم تولید می‌کرد!

اما در مقایسه با Galactica متا، کمپانی OpenAI از دیدگاه متفاوتی مسائل مربوط به ChatGPT را مدیریت کرد.
از همان روزهای ابتدایی، این کمپانی رویکردی فروتنانه و محتاطانه را در پیش گرفت و در تمامی دوره‌ها اجازه برگزاری روند تحقیقاتی و آزمایشی (حتی در زمان عرضه عمومی) را صادر کرده بود.

از طرفی، درحالی که برخی از کاربران بازیگوش در تلاش بودند که با زرنگی خود این چت‌بات را وادار به پاسخگویی به سؤالات بیجا و نامناسب کنند، کمپانی OpenAI دائماً درحال تقویت سیستم‌های دفاعی و زیرساخت‌های امنیتی ‌‌و اخلاقی آن بود. این محدودیت‌ها باعث عصبانیت عده بسیاری شد، افرادی که از “هوش مصنوعی” توقع اتفاق هیجان‌انگیزتر و غیرقابل‌ پیش‌بینی‌تری داشتند؛ اما در نهایت همین چارچوب‌ها بودند که از بروز فاجعه‌ای که ممکن بود پروژه ChatGPT را به‌کلی تعطیل کند؛ جلوگیری کردند.

محدودیت‌هایی که باعث پیشرفت شدند!

سم آلتمن، مدیرعامل کمپانی OpenAI که به تازگی از سمت خود اخراج شد، اما در نهایت بازگشتی پیروزمندانه داشت؛ در زمان عرضه ChatGPT اعلام کرده بود که “به محدودیت‌های آن واقف است و همین محدودیت‌ها هستند که درنهایت راه را برای پیشرفت باز می‌گذارند”.

و خب در آینده همین اتفاق‌ هم پیش آمد. در طی این یک سال چت‌بات هوش مصنوعی ChatGPT پیشرفت‌های بسیار زیادی کرده است و کمپانی OpenAI قابلیت‌های جدید و کاربردی بسیار زیادی را در اختیار مخاطبان خود قرار داده است. این آپدیت‌های جدید به‌صورت رایگان در دسترس کاربران عادی قرار می‌گیرند و کاربران نسخه اشتراکی دسترسی سریع‌تر و امکانات بیشتری را دریافت می‌کنند.

سرویس اشتراکی و پولی ChatGPT Plus در فوریه سال 2023 و حدود یک ماه بعد در مارچ 2023 مدل زبانی پیشرفته GPT-4 در اختیار کاربران قرار گرفت. با انتشار این آپدیت، ChatGPT به دستیاری قابل اعتمادتر تبدیل شد و درصد داده‌های خروجی بیهوده به‌طرز چشمگیری کاهش یافت.

از آن زمان، کمپانی OpenAI تغییراتی از جمله مکالمات صوتی، ایجاد تصاویر اورجینال و تحلیل و پردازش تصاویر را به این چت‌بات افزوده است. تا به امروز، مدل زبانی GPT-4 یکی از فراگیرترین ابزارهای هوش مصنوعی در سراسر جهان است. تاثیر ظهور و به‌کارگیری این چت‌بات به‌حدی عظیم و گسترده است که حتی غول تکنولوژی‌ای مانند گوگل نیز هنوز نتوانسته با هوش مصنوعی PalM و Gemini (درحال توسعه) به گرد پای ChatGPT برسد.

عرضه اپلیکیشن موبایلی ChatGPT موفق شد در عرض 5 روز به نیم میلیون نصب رسیده و رکورد چشمگیری را از خود به‌جای بگذارد. این اپلیکیشن به‌مرور به 30 کشور جهان عرضه شد و هنوز هم یکی از برترین اپلیکیشن‌ها در گوگل‌پلی و اپ‌استور می‌باشد.

جدیدترین آپدیت ChatGPT نیز مدل زبانی GPT-4 Turbo می‌باشد که حدود یک ماه پیش در طی رویداد اولین توسعه کمپانی OpenAI به حضار معرفی شد. این مدل زبانی سریعتر، به‌روزتر و اقتصادی‌تر قرار است در دو مدل به کاربران عرضه شود: نسخه‌ای به‌صورت اختصاصی بر تحلیل و آنالیز داده‌های متنی متمرکز است و مدلی که توانایی تحلیل داده‌های متنی و تصویری را به‌صورت همزمان دارد.

همچنین سم آلتمن در همین رویداد اعلام کرده بود که  به‌زودی و با استفاده از امکانات فراهم شده توسط کمپانی OpenAI، کاربران قادر خواهند بود چت‌بات‌های اختصاصی و شخصی‌سازی شده خود (GPT) را ایجاد کرده و سپس آنها را در فروشگاه GPT Store با دیگران به‌اشتراک بگذارند. به گفته آلتمن، امکان کسب درآمد از این پروسه تا چند ماه آینده میسر خواهد شد.

منبع: ARS Technica