بیمه مرکزی جلوتر از شرکتهای بیمه است
اینشورتک یا نوآوری در بیمه، یکی از حوزههای رو به رشد در اکوسیستمهای استارتاپی در کل دنیاست. در ایران نیز طی سالهای اخیر، استارتاپهای بیمه روند رو به رشدی طی کردند. در همین راستا، گفتگویی با ایمان ارسطو، مدیرعامل مرکز نوآوری پلنت داشتیم که در ادامه آن را خواهید خواند.
ایران دکونومی: ایمان ارسطو، بیش از ۱۷ سال سابقه فعالیت در حوزه بانک و بیمه داشته است. وی معاون بازاریابی و توسعه محصول در بانک، مدیر توسعه کانالهای دیجیتال بیمه و تدریس در پژوهشکده بیمه، ترجمه کتب بیمه و مدیریت، ارائه مقالات و سخنرانیهای مختلف این حوزه بوده است و به عنوان مدیر نمونه صنعت بیمه، ترجمه کتاب سال بیمه، مقاله برتر کنفرانس بیمه و توسعه، منتور معتمد wbff انجمن جهانی فرشتگان کسبوکار برگزیده شده است.
همچنین تجربه دو سال استارتاپداری در حوزه بیمه سلامت در اروپا را دارد و هم اکنون مشغول دفاع از پایاننامه دکتری است و مدت دو سال است که مدیریت مرکز نوآوری پلنت را به عهده گرفته است.
در خصوص پلنت و فعالیتهای آن توضیح دهید:
حدود چهار سال است که از فعالیت پلنت میگذرد. در دو سال اول این مجموعه، بر ساختارسازی، مجوزها و شناخت استارتاپهای این حوزه تمرکز داشت. در دو سال بعد نیز بر سه محور اصلی متمرکز شد: اول، به صورت مرکز رشد، با حمایت از ایده تا استارتاپ مشابه نمونههای جهانی ورود به مرحله پیش بذری. دوم، توسعه نوآوری شتابدهی و ارتباط با سرمایهگذاران، ارتباط با بیمهها و اجرای فرآیندهای درون سازمانی با نوآوری و ارتباط با منتورها که در تلاشیم شبکهای از منتورها داشته باشیم. سوم، بخش ترویج اینشورتک که با تولید محتوا و پایگاه خبری و فصلنامه و مشارکت و برگزاری رویدادهای مرتبط و تحقیقات فناوری اینشورتک به آن میپردازیم.
تا کنون چند تیم استارتاپی دارید و بر روی چند مورد از آنها سرمایهگذاری کردید؟
در دو سال اخیر بیش از ۶۰ ایده ورودی داشتیم که بیش از ۳۰ ایده سرمایهگذاری پیش بذری داشتیم و وارد بازار شدند. در شتابدهی بر ۱۴ ایده سرمایهگذاری بذری داشتیم. تمرکز بیشتر بر بذری و پرورش ایده در این مرحله است، چرا که ایدهها کم است.
چه ظرفیتها و فرصتهایی در حوزه بیمه و اینشورتک وجود دارد؟
تجربه کشورهای پیشرفته در این حوزه نشان میدهد که برخی از محصولاتی که نفوذ بالایی که در بازار داشتند که درصد استفاده کنندگان از این محصولات در حالت عادی کمتر از ۱۰ درصد بوده است و به واسطه تکنولوژی، ارتقا پیدا کردهاند و باعث نگاه متفاوتی به این محصولات و ایجاد بازارهای جدیدی شده است. در واقع ورود تکنولوژیهای جدیدی مثل اینترنت اشیا به حوزه بیمه، باعث شده گونههای جدید بیمه، اطلاعات مبتنی بر این تکنولوژی هوشمند داشته باشند و پدید آیند. استفاده از گوشیهای هوشمند نیز تحولی در استفاده از بیمههای جدید حوزه خودرو ایجاد کرده است که باعث بالا رفتن ظرفیت این حوزه شده است.
در برخی بخشها نیز ظرفیتهای جدیدی ایجاد شده است؛ مثلاً در بخشهایی که اقتصاد اشتراکی ظهور کرده است، فرصتهای بیمهای با محصولات جدید وارد بازار شدند و برای موضوعاتی مثل خودروهای اشتراکی و… مورد استفاده قرار گرفتند.
مشاغل مجازی، شبکههای اجتماعی، فریلنسری، فضاهای کار اشتراکی و… نیز که متحمل خطرات و ریسکهای مختلفی هستند، یا همان ریسکهای سایبری، فیشینگ و… نیز بازارهای جدیدی برای محصولات بیمهای ایجاد کرده است. در بازار کشاورزی نیز، مسئله بیمههای پارامتریک مطرح شده که با نقشههای ماهوارهای خدمات خود را در دنیا ارائه میدهند و شرکتهای بیمه ریسکهای فاجعه بار را پوشش میدهند. بیمههای همتا به همتا، بیمههای گجتهای هوشمند و… و ریسکهای آن نیز از ظرفیتهای جدید بیمه هستند که به ظهور اینشورتک میانجامد.
آیا این صنعت قابلیت صادرات را دارد؟
به صورت عمومی بله، اما در شرایط کنونی مسئله فرق دارد. صنعت بیمه در ایران پایههای بسیار قویای دارد، اما به دلیل کاهش ارتباطات بینالمللی در ایران، این صنعت به روز نشده و شاید در فضای بینالملل مزیت رقابتی چندانی نداشته باشد. اما اگر به اینشورتک بپردازیم، این پتانسیل وجود دارد به خصوص برای کشورهای همسایه. البته در چند سال آینده، چرا که نیاز به توسعه دارند. نه تنها در حوزه بازاریابی و فروش، بلکه در بقیه حوزهها نیز برای صادرات در چند سال آینده ظرفیت وجود دارد.
اینشورتک ایران چقدر از دنیا عقب است؟
به این دلیل که اینشورتک مرتبط با تکنولوژیهای نوظهور است، پس پیشروی آن نیز بسته به توسعه این تکنولوژیها در کشور است. مثلاً، اگر به امضای الکترونیک نگاه کنیم، این مسئله به داشتن زیرساخت در کشور برمیگردد که آیا در تحول دیجیتال مدنظر قرار گرفته است یا خیر؟
یا در بخش دادههای مربوط به سلامت مردم و استفاده از آنها در صنعت بیمه، به زیرساخت نیاز دارد. اگر هم دانش فنی افرادی که در این حوزهها کار میکنند در حد جهانی باشد، آنها به زیرساخت نیاز دارند. آنچه که در اکوسیستم نوآوری و دانشگاه ایران تجربه کردم، وجود افراد مستعدی است که با وجود زیرساخت میتوانند این صنعت را در سطوح جهانی ارتقا بخشند.
آیا صنعت بیمه، به تکنولوژی گارد دارد؟ یا از آن استقبال میکند؟
شاید بتوان گفت گارد انسانی خیر، بلکه گارد تکنولوژیکی وجود دارد، یعنی ارتباط تکنولوژی فعلی با تکنولوژی جدیدی که قرار است وارد شود، به گونهای است که اتصال ایجاد نمیشود و هزینه سنگینی برای شرکت بیمه دارد. گاردی که در این صنعت است بنا به تجربه من، مدیریت ارشد شرکتهای بیمه، به مسائل روز آگاه هستند؛ اما به دلیل وضعیت فرهنگی و تعصب نسبت به مدلهای کسبوکار سنتی، بدنه نسبت به ایدهها و تکنولوژیهای جدید مقاومت میکند، یا فرآیند آنقدر کند میشود که صاحبان ایده از آن صرف نظر کنند.
چه چالشهایی در این صنعت (اینشورتک) در ایران وجود دارد؟
یکی از این چالشها مواجهه با نسل Z با پدیدههای بیمه است. این نسل رفتارهای متفاوتی دارند، نیازهای خود را به گونهای دیگر برطرف میکنند، با تکنولوژی عجین شده و قرار است وارد بازار اقتصادی شوند و این برای حوزه بیمه چالش ایجاد میکند، چرا که انتظارات متفاوتی دارند.
چالش بعدی، سیستمهای نرمافزاری شرکتهای بیمه است که از نظر سازمانی قرار بوده نرمافزار از کسبوکار تبعیت کند، اما الان در ایران، بسیاری از شرکتهای بیمه هستند که دارند از نرمافزارهایشان تبعیت میکنند و این اتفاق خوبی نیست، چرا که پتانسیلها و ظرفیتهای خود را محدود به چارچوب نرمافزار میکنند. نرمافزارها هم در برخی شرکتها درونی است، در برخی دیگر از شرکتی دیگر سرویس میگیرند که در این حالت تغییرات نرمافزار بسیار سخت است. در حقیقت مدل کسبوکار است که از فناوری اطلاعات تبعیت میکند، درحالیکه باید برعکس این باشد.
چالش دیگری که میبینم، چالش فرهنگی، تعصب و تعلق به مدل کسبوکاری است که سالها در صنعت بیمه وجود داشته، در حالیکه پارادایم بیمه در بسیاری از کشورها رو به تغییر است. این به این معنا نیست که پارادایم معمول کارآمد نیست، بلکه پارادایمهای جدید باعث پدید آمدن خدمات جدید شدند. همین باعث چالشهای جدید با فرهنگ قدیم میشود.
همکاری با رگولاتور در این بخش چگونه است؟
از منظر اینشورتک، هم اکنون شرکتهای جوان با مقیاس کوچکی وجود دارند، طبیعتاً امکان چانهزنی یا همکاری دو جانبه نیست و آنها باید از قوانین بیمه مرکزی تبعیت کنند. واقعیت این است که تعارض وجود دارد و اینشورتکهای کوچک مجبورند همکاری کنند.
آیا قوانین صنعت بیمه پاسخگوی صنعت اینشورتک است؟
عملکرد بیمه مرکزی در این حوزه وضعیت جالب و عجیبی است. معتقدم بیمه مرکزی چارچوبهای منطبق بر نوآوری و اینشورتک را ارائه میدهد که جلوتر از شرکتهای بیمه است. در دنیا برعکس است، شرکتهای بیمه جلوتر حرکت میکنند. سندباکس، آییننامه اینشورتکها، صندوقهای نوآوری و… را طی دو سال محقق کرده که هرکدام نیازمند چند سال زمان بودند.
چه راهحلی پیشنهاد میکنید؟
در خصوص این چالشها، بخشهای مختلف دولت که مرتبط به نوآوری هستند، فرصتها را ببینند و ترویج دهند. اگر چالشها را بپذیرند، راهحلها پدید خواهند آمد.