کدام بانک ها از سپرده های مردم پول میخورند؟
چرا بانک ها به جای ارائه خدمات پولی و بانکی وارد فعالیت در حوزه مسکن، طلا، خودرو و ... شدهاند؟
به گزارش ایران دکونومی، بانکها طی سالهای اخیر به وظایف اصلی خود که ارائه خدمات پولی و بانکی است عمل نکرده و به فعالیت در سایر حوزهها و در برخی موارد به بنگاهداری و به تعبیر دیگر به دلالی مشغول هستند تا سود بیشتری کسب کنند. این روند منجر به افزایش تورم، کاهش توسعه اقتصادی و ضربه به حوزه تولید و تبعات منفی برای زندگی مردم شده است.
بانک ها موظف هستند در چارچوب سیاستهای کلان پولی و مالی کشور حرکت کنند، اما به جای آن وارد فعالیت در حوزههای مسکن، طلا، خودرو و سکه شدهاند. بانک در حالی از پرداخت وامهای خرد خودداری میکنند که وام های کلان و بیحساب و کتاب به برخی افراد پرداخت کردهاند؛ در صورتی که این وامها بعضاً برگردانده هم نمیشود.
طبق آمارهای رسمی ۵ بانک مسکن با ۸ هزار خانه خالی، بانک سپه با ۲ هزار و ۶۰۰ خانه خالی، بانک ملت با ۵۸۳ خانه خالی، بانک صادرات با ۲۷۸ خانه خالی و بانک پاسارگاد با ۱۸۱خانه خالی، بیشترین خانههای خالی را در کشور دارند.
نظام بانکداری ایران
با استناد به سخنان «محمود جامساز»: «نظام بانکداری مستقر در ایران، بسیار متفاوت از سیستم بانکداری رایج در جهان است که مجهز به ابزارهای مدرن بانکداری و متصل به سیستمهای سوئیفت و زیرساختهای اعتباری و اعتبارسنجی پیشرفته است.
به واقع نظام بانکداری اسلامی از سال ۶۲ با تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا، خود را بر اساس این قانون تنظیم و یا به عبارتی بازتعریف کرد. در این قانون با توجه به اینکه معاملات ربوی در دین اسلام منع شده، قانونگذاران برای روشمند کردن مبادلات بانکی از عقود اسلامی متشکل از عقود مشارکتی و عقود مبادلاتی استفاده کردند.»
«جامساز» همچنین اذعان داشت: «این عقود ۱۴ یا ۱۶ گانه (مانند مضاربه، جعاله، اوراق سلف، مشارکت مدنی، فروش اقساطی و…) نیز به طور کامل مورد استفاده بانکداران ایرانی قرار نگرفت. شرایط این قانون نیز به نحوی است که ارتباط مستقیم ایران را با سیستم بانکداری جهانی قطع کرد؛ یعنی ایران را از استفاده و بهرهگیری از تمام ابزارهای مدرن بانکداری بینالمللی محروم نمود و لذا توان و دامنه فعالیت بانکداری ایران به شدت محدود شد.
به طوریکه در حال حاضر صرف نظر از تحریمها قادر به قرار گرفتن در چرخه عملیات بانکداری مدرن و انطباق با سیستم بازرگانی و تجاری و تبادلات پولی و ارزی جهان نیست و حتی در داخل کشور هم این کمبود به شکل دائمی احساس میشود.»
پول خواری بانک های خصوصی از سپردههای مردم
«جامساز» اقتصاددان، در رابطه با عملکرد بانک های خصوصی در کشور عنوان کرد: «ترکیب سهامداران در سیستم بانکی به اصطلاح خصوصی ما به نحوی است که از سپرده های مردم نزد بانک ها، پول خواری میکنند و اسباب ورشکستگی آنها را فراهم میکنند. سیستم بانکداری نمیتواند به این صورت ادامه یابد، تداوم این وضعیت نه تنها بنگاههای خصوصی را با چالشهای عمیق روبهرو میسازد، بلکه باعث شکل گیری ناهنجاریهای پولی مزمن در اقتصاد کشور خواهد شد.»
این اقتصاددان تصریح کرد: «سیاست پولی و مالی نیز به قدری ضعیف و ناکارآمد است که ناترازی بودجه را که هر ساله با آن مواجه هستیم به بانک ها و صندوقها و دیگر حوزهها منتقل میکند. بخش مهمی از بدهی دولت به نظام بانکی استقراض از بانک مرکزی و یا سایر بانک ها است که ناشی از ناترازی بودجه است.»
«جامساز» در ادامه تاکید کرد: «تورمی که قرار بود ۲۲ درصد شود اینک طبق آمارهای اعلامی به ۴۰ تا ۵۰ درصد رسیده است؛ گرچه آمارهای اعلامی از مراجع رسمی که اغلب هم متناقضاند، به این دلیل است که با واقعیتهای اقتصادی کشور تطبیق ندارد.»
بانک ها ایجاد بدهی و تورم میکنند
«محمود جامساز» در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: «یکی از مهمترین مسائل مطروحه در اینجا این است که برخی از بانک های غیرشفاف همچون بانک آینده و بانک سرمایه، زیانهای انباشته شگفتآوری دارند و از این رو منطقی نیست که این بانک ها با این زیان انباشته و فقدان کفایت سرمایه به ویژه در خصوص این دو بانک که از منفی ۳۵۰ درصد هم فراتر رفته است، از منابع ملی استفاده کرده و ایجاد بدهی و تورم کنند. بانکهای بی انضباطی از این دست، باعث پدید آمدن آشفته بازار فعلی در کشور هستند.»
این اقتصاددان با اشاره به این موضوع که پروژه عظیم ایران مال و حدود ۴۳ شرکت زیر مجموعه سهامداران بانک آینده توسط این بانک تأمین مالی شدهاند، گفت: «این بانک تقریباً تمام منابع بانکی را که در حقیقت باید برای اعطای تسهیلات مولد بخش خصوصی براساس ضوابط قانونی تخصیص مییافت، بیضابطه به شرکتهای خودی اعطا کردند؛ در حالی که این شرکتها خیال بازگرداندن پول را نداشتند، زیرا خود دست اندرکار و در زنجیره مالکیت بانک بودند.»
منبع: رکنا