وایت پیپر (White Paper) یا کاغذ سفید چیست؟
در فضای بلاکچین، وایت پیپر سندی است که به تشریح ویژگیهای اصلی و مشخصات فنی یک پروژه ارز دیجیتال یا بلاکچین کمک میکند. اگرچه بسیاری از وایت پیپرها بر روی یک کوین یا توکن متمرکز شدهاند، اما میتوانند بر اساس انواع مختلفی از پروژهها مانند پلتفرم مالی غیرمتمرکز (DeFi) یا یک بازی برای کسب درآمد باشند.
“کاغذ سفید یا وایت پیپر (White paper) ” اصطلاحی است که افراد دارای تفکر تجاری در مقطعی از حرفه خود با آن مواجه میشوند. چه جدی باشد و چه مبتنی بر الگوهای رفتاری، وایت پیپر به یک عنصر اصلی در صنعت کریپتو تبدیل شده است.
حتی سرمایهگذاران خرد نیز عادت کردهاند قبل از سرمایهگذاری در پروژههای رمزارزی، وایت پیپر را بررسی کنند. امروزه برای بسیاری از پروژههای رمزارزی، وایت پیپر از نظر بسیاری مهمترین بخش راه اندازی است.
وایت پیپر چیست؟
وایت پیپر حدود 100 سال است که وجود دارند و زاییده افکار دولت بریتانیا هستند. این اوراق به مردم در مورد تصمیمات کلیدی اتخاذ شده توسط برخی سازمانهای دولتی اطلاع رسانی میکرد.
امروزه وایت پیپر یک ابزار بازاریابی است که برای متقاعد کردن و تأثیرگذاری بر تصمیم گیرندگان استفاده میشود. پس چرا به آن وایت پیپر میگویند؟ این یک نامگذاری دولت بریتانیا است. رنگ “سفید” نشان می دهد که سند برای دسترسی عمومی در دسترس است.
از آن زمان، این مورد به طور سنتی علمی در حوزه عمومی منتشر شد. هنگامی که این مقاله یا به اصطلاح پیپر وارد مرحله استفاده تجاری شد، هدف آن خواندن توسط هر مشتری بالقوه بود.
وایت پیپر به عنوان یک سند مهم شبیه به یک مقاله علمی ارائه میشود. پس هدف از وایت پیپر چیست؟ هدف اصلی مقاله آموزش بود. امروزه، این مقالات به مردم در مورد محصولات و خدمات پروژه آموزش می دهند.
از آنجایی که وایت پیپرها معمولاً در وب سایتها منتشر می شوند، آنها نوعی بازاریابی درونگرا در نظر گرفته می شوند. در بازاریابی کسب و کار به کسب و کار (B2B) از کاغذهای سفید یا همان وایت پیپر برای اهداف مختلفی استفاده می شود. کسب و کارها از کاغذهای سفید برای دستیابی به چندین هدف، مانند ارتقای رهبری فکری و افزایش لیست ایمیل استفاده می کنند. وایت پیپر همچنین برای ایجاد مشروعیت برند و تبدیل مشتریان احتمالی استفاده میشود.
این اسناد هنوز توسط مقامات دولتی تهیه می شود. با این حال، وایت پیپر از طیف گستردهای از موارد استفاده در سراسر حوزه های عمومی و خصوصی برخوردار است.
به طور کلی، وایت پیپر گزارش یا راهنمایی است که خوانندگان خود را در مورد موضوع یا موضوع خاصی آگاه می کند. به عنوان مثال، توسعه دهندگان می توانند یک وایت پیپر در مورد نرم افزار خود ایجاد کنند تا به کاربران در مورد آنچه که می سازند و دلیل آن آموزش دهند.
در فضای بلاکچین، وایت پیپر سندی است که به تشریح ویژگیهای اصلی و مشخصات فنی یک پروژه ارز دیجیتال یا بلاکچین کمک میکند. اگرچه بسیاری از وایت پیپرها بر روی یک کوین یا توکن متمرکز شدهاند، اما میتوانند بر اساس انواع مختلفی از پروژهها مانند پلتفرم مالی غیرمتمرکز (DeFi) یا یک بازی برای کسب درآمد باشند.
وایت پیپر ممکن است نمای کلی از دادههای ضروری را در قالب آمار و نمودار ارائه دهد. همچنین، یک وایت پیپر میتواند ساختار حاکم بر پروژه، چه کسی روی آن کار میکند و برنامههای توسعه فعلی و آینده (یعنی نقشه راه آنها) را توضیح دهد.
قبل از نوشتن وایت پیپر
بسیاری از مردم به دنبال یک قالب وایت پیپر هستند، اما الگوها ضروری نیستند. به طور کلی الگوها بیشتر به عنوان دستورالعمل عمل میکنند. تا زمانی که یک نویسنده ساختار یک وایت پیپر و نحوه کار همه بخش ها با هم را درک کند، مقاله باید به مخاطبان هدف پروژه مورد نظر بفروشد.
مقاله لازم نیست طولانی باشد، اما نباید مانند یک پست وبلاگ نوشته شود. پست های وبلاگ معمولا کوتاهتر هستند. با این حال، حتی طولانیترها نیز ممکن است اهدافی متفاوت با اهداف یک وایت پیپر داشته باشند. برای مثال، اهداف وایت پیپر شامل پرورش مخاطب یا هدایت ثبتنامهای فعال به یک وبینار است.
این اقدامات هیچ هزینهای برای مخاطب ندارد، بنابراین هدف از نوشتن و در نتیجه نوع نگارش تفاوت قابل توجهی دارد. در مقابل، مخاطبان رمزارزی که مقاله می خوانند باید متقاعد شوند که یکی از بسیاری از ارزهای دیجیتال را برای حمایت از پروژه بخرند.
قبل از نوشتن یک کلمه یا حتی قبل از انجام تحقیق، نویسنده باید مخاطب هدف را شناسایی کند. به این ترتیب، نویسنده می تواند به سرعت زبانی را که باید در مقاله استفاده کند و همچنین روان مخاطب خود را مشخص کند. این رویکرد همچنین باید در جهت تحقیق کمک کند.
تحقیق سنگ بنای یک وایت پیپر بزرگ است. این تحقیق شامل بررسی تیم پروژه، جنبههای فنی محصول یا خدماتی است که قرار است ارائه شود و اینکه چرا بهترین راه حل برای یک مشکل قدیمی است.
و از آنجایی که تمرکز خوانندگان بر روی وایت پیپرهای رمزارزی است، هنگام نوشتن در مورد جنبههای فنی، جایی برای خطا وجود ندارد.
وایت پیپر باید شامل چه مواردی باشد؟
به گفته مایکل استلزنر (Michael Stelzner)، نویسنده «Writing White papers»، وایت پیپر باید با مشکل یا چالشی شروع شود که خواننده با آن مواجه است. انجام این کار سادهترین راه برای جلب توجه مخاطب است.
پس از مطالعه بیشتر، هدف این است که آمار، نمودارها و حقایق را ارائه دهند تا نکات اصلی مقاله را به دست آورند. در نهایت، مقاله راه حل را ارائه می دهد، که خدمات یا محصول ارائه شده توسط تیم پروژه است. اگر نویسنده اثری با کیفیت تولید کرده باشد، آنگاه راه حل به خوبی با مشکل مرتبط است.
هنگامی که راه حل به طور قانع کننده ارائه شد، گام بعدی نمایش تیم است. این بخش باید خواننده را متقاعد کند – بدون توسل به زبان فروشندگی – که تیم قادر است به وعدههای پروژه (یعنی راه حل) عمل کند.
بخش تیم ممکن است شامل عکسهای واقعی، بیوگرافی کوتاه و پیوندهای پروفایلهای لینکدین و توییتر باشد. گاهی اوقات، تیم NFTها را به عنوان عکس نمایه خود قرار می دهد، اگرچه این ممکن است بهترین روش برای جلب اعتماد نباشد. این سیگنالهای اعتماد خواننده را به کاوش بیشتر دعوت میکند و در عین حال به آنها نشان میدهد که تیم چیزی برای پنهان کردن ندارد.
علاوه بر موارد فوق، مقاله ممکن است اطلاعاتی در مورد انتشار توکن و ملاحظات بازار ارائه دهد. این مورد باید شامل جزئیات مربوط به توکنهای رمزارزی، مانند ارزش آنها، تعداد توکنهایی باشد که در گردش هستند و پلتفرمی که قرار است روی آن منتشر شوند.
یکی دیگر از عناصر حیاتی که باید در آن گنجانده شود این است که چگونه برنامه ریزی می کنید که به سرمایه گذاران اجازه دهید توکنها و اطلاعات خود را در مورد اینکه اگر روش جمع آوری سرمایه شما (مانند ارائه اولیه کوین یا ICO) از اهداف مالی خود کوتاهی کند (فرایند بازپرداخت سرمایه گذار) چه اتفاقی میافتد، رخ خواهد داد. شرایط و ضوابط، یا پیوندی به وب سایت شما که در آن ممکن است آنها را کشف کنند، نیز باید در این قسمت گنجانده شود.
در نهایت، مقاله ممکن است با یک نقشه راه به پایان برسد. نقشه راه معمولاً به اهداف فصلی تقسیم میشود. این اهداف به خوانندگان کمک میکند تا آنچه را که قبلاً در مقاله خواندهاند، بهویژه مشکلاتی که به آنها پرداخته میشود، با راهحلهایی که پروژه ارائه میدهد، پیوند دهند.
با شکستن نقشه راه به این روش، مقاله به مخاطبان هدف کمک میکند تا پروژه را به شکل ملموستری مفهوم سازی کنند. هنگامی که پروژه راه اندازی شد، خوانندگان و سرمایه گذاران به طور یکسان میتوانند از نقشه راه برای ردیابی اینکه آیا تیم به اهداف اعلام شده خود می رسد یا خیر استفاده کنند.
از سوی دیگر، نقشه راه به مسئول نگه داشتن تیم کمک میکند. آیا آنها به اهداف اعلام شده خود میرسند؟ از آنجایی که تیم میداند که مخاطب در حال تماشای آن است، از دست دادن یک هدف میتواند به اعتبار پروژه آسیب برساند.
بنیانگذاران یک پروژه وایت پیپر تهیه میکنند تا درک درستی از هدف پروژه خود داشته باشند. به عنوان مثال، وایت پیپر بیت کوین می گوید: «نسخه کاملاً همتا به همتا از پول نقد الکترونیکی به پرداخت های آنلاین اجازه می دهد که مستقیماً از یک طرف به طرف دیگر بدون مراجعه به یک مؤسسه مالی ارسال شود». در حالی که وایت پیپر اتریوم هدف خود را به شکل زیر توصیف میکند: “هدف اتریوم ایجاد یک پروتکل جایگزین برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز است.”
وایت پیپرها اغلب ایدهای در مورد ابزار واقعی پروژه کریپتو ارائه میدهند. به عنوان مثال، میتواند توضیح دهد که چگونه یک مشکل خاص را حل می کند یا چگونه می تواند جنبههای خاصی از زندگی ما را بهبود بخشد.
با این وجود، مهم است که در مورد وعدهها محتاط بمانید. ایجاد وایت پیپر کار سختی نیست. به عنوان مثال، رونق عرضه اولیه کوین (ICO) در سال 2017 باعث ایجاد هزاران توکن با ایده های “نوآورانه” شد، اما اکثر پروژه ها نتوانستند ارائه دهند. به عنوان یک قانون سرانگشتی، به یاد داشته باشید که فقط وصل کردن یک رمزارز به یک مورد قابل استفاده، به معنای پذیرش و استفاده از آن نیست.
بنابراین، علاوه بر اهداف و وعدهها، وایت پیپرها همچنین میتوانند نشان دهند که چگونه ارز دیجیتال واقعاً کار خواهد کرد. به عنوان مثال، یکی از مواردی که می تواند توضیح دهد این است که از چه نوع مکانیزم اجماع استفاده می کند تا به مشارکت کنندگان شبکه اجازه دهد تا به روشی توزیع شده هماهنگ شوند.
وایت پیپر همچنین می تواند نگاهی عمیق به مؤلفههای توکنومیک، مانند سوزاندن توکن، تخصیص توکن، و مکانیزمهای تشویقی ارائه دهد. در نهایت، یک وایت پیپر میتواند حاوی نقشهای باشد که کاربران را در مورد جدول زمانی پروژه مطلع میکند تا بدانند چه زمانی باید منتظر انتشار محصول باشند.
وایت پیپرها اغلب به گونهای طراحی میشوند که ساده باشند تا هرکسی بتواند آنها را بخواند و حداقل ایدههای اولیه در مورد پروژه ارز دیجیتال یا بلاکچین را دریافت کند. با این حال، یک وایت پیپر خوب نیز توضیحات فنی را برای تایید صلاحیت پروژه ارائه میدهد.
قالب بندی و طراحی وایت پیپر
پس از تکمیل وایت پیپر، قالب بندی باید در اولویت قرار گیرد. خوانایی در بسیاری از این مقالات نادیده گرفته شده است و آنها را ناخوانا می کند.
از آنجایی که پذیرش جریان اصلی رمزارزها در حال انجام است، مهم است که افراد مبتدی را در بین مخاطبان در نظر بگیرید. افرادی که تازه وارد حوزه رمزارزها شدهاند، بسیاری از اصطلاحات را که در واژگان رمزارز در همه جا وجود دارد، نمیدانند. همیشه بهترین کار این است که هنگام نوشتن برای آنها تصور نکنید که مخاطبان هدف شما اصطلاحات و مفاهیم رمزارزی را درک می کنند.
یکی دیگر از ملاحظات، قالب بندی وایت پیپر است. خواندن برخی از وایت پیپرها سخت است زیرا کمبود فضای خالی خواننده را تحت تأثیر قرار می دهد.
حال شاید بپرسید که فضای خالی (white space) چیست؟
فضای سفید فضای بین عناصر طراحی است. همچنین فضای درون عناصر طراحی منفرد، از جمله فضای بین حروف تایپوگرافی (کاراکترهای قابل خواندن) است.
با وجود نامش، فضای سفید نیازی به سفید بودن ندارد. این مورد میتواند هر رنگ، بافت، الگو یا حتی تصویر پس زمینه باشد.
فضای سفید می تواند مشکلاتی را بین طراحان و مشتریان ایجاد کند. تئوری طراحی، استفاده از فضای سفید را برای ظرافت و تضمین تجربه کاربری با کیفیت ترویج می کند.
فضای سفید ابزاری عالی برای متعادل کردن عناصر طراحی و سازماندهی بهتر محتوا برای بهبود تجربه ارتباط بصری است. اگر شما یک نویسنده فنی و مسئول نوشتن کتابچه راهنما برای یک شرکت بودید، برای یافتن تعادل عالی بین کلمات و تصاویر تلاش میکردید. این مورد باعث میشود هر صفحه مشغول به نظر نرسد.
مانند سایر عناصر رابط کاربری، شما به عنوان یک طراح باید نقش فضای سفید را درک کنید و برای یافتن تعادل مناسب بین آن و بقیه عناصر تست کنید.
نویسندگان باید تأیید کنند که از هر طرف به اندازه کافی فضا وجود دارد. توجه ویژه به فاصله بین پاراگرافها و سایر عناصر بسیار مهم است. عناصر دیگر ممکن است شامل نمودارها، تصاویر و سایر داراییهای بصری باشد که به هدایت نکات اصلی کمک میکند.
با دادن فضای خالی کافی به خواننده، مقاله به آنها کمک میکند تا مکث داشته باشند و قبل از رفتن به بخش بعدی استراحت میکنند. ممکن است غیر منطقی به نظر برسد، اما این وقفه ها به خوانندگان اجازه می دهد تا اطلاعات را هضم کنند و تا آخر به خواندن ادامه دهند.
یک مقاله استثنایی و خوب میتواند یک پروژه را بهطور مستقل بفروشد، البته تا زمانی که توکنومیک درست باشد. با این حال، حتی اگر صاحبان آن از طراحی آن غافل نشوند، حتی چنین مقالهای به خوبی مورد استفاده قرار می گیرد.
طراحان گرافیک می توانند در مورد مسائل قالب بندی که در بالا ذکر شد کمک کنند. با این حال، جایی که طراحان اثر خود را به جای می گذارند، اطمینان از همسویی تمام عناصر طراحی بصری با پیامها و هویت برند است. انجام این کار تجربه مشتری روان را برای مخاطب هدف تضمین می کند.
در مقابل، انتخاب نادیده گرفتن طرح می تواند منجر به تجربهای نامناسب شود. حتی ممکن است خوانندگان در یادآوری اینکه کدام تجارت یا برند مقاله را منتشر کرده است مشکل داشته باشند.
تجربه روان مشتری به این دلیل است که تصمیمات طراحی باید به یک طراح ماهر سپرده شود. چنین طراح هویت پروژه، مخاطبان هدف و اهداف کلیدی آن را درک می کند. علاوه بر این، طراح میتواند با نویسنده همکاری کند تا بررسی کند که همه عناصر مرتبط و معنادار هستند.
زمانی که محتوا و عناصر بصری مکمل یکدیگر باشند، کیفیت خود را افزایش می دهند و در نتیجه یک تجربه جامع را تضمین میکنند.
دو نمونه وایت پیپر معروف برای الهام گرفتن
این بخش به دو نمونه از پر استنادترین نمونههای وایت پیپر در رمزارزها میپردازد: وایت پیپر بیت کوین و اتریوم.
وایت پیپر بیت کوین به معنای سنتی «وایت پیپر» نیست و این یک نام اشتباه است. آنچه نویسنده ناشناس ساتوشی ناکاموتو نوشت یک مقاله دانشگاهی است.
در مقابل، وایت پیپر اتریوم بیشتر یک وایت پیپر ساده است. مقاله اتریوم از قالب مطالعه سنتی منحرف شده است. بیشتر شبیه یک سند است که در طول زمان با ضمیمهها ویرایش و بهبود یافته است.
به همین دلیل است که وایت پیپر اتریوم از یک وایت پیپر به یک کتابچه راهنمای کاربر مرجع یا مستندات فنی تبدیل شده است.
چگونه بدون نوشتن یک وایت پیپر تهیه کنیم؟
اگر یک صاحب کسب و کار زمان یا مهارتهای لازم برای نوشتن وایت پیپر را نداشته باشد، همیشه می تواند یک نویسنده استخدام کند. بسیاری از نویسندگان تجاری در نوشتن وایت پیپر تخصص دارند.
البته برخی از مهندسان و کدنویسان مشکل دارند که برای مخاطبان خود به روشی مرتبط بنویسند.
تفاوت بین وایت پیپر (whitepaper) و یلو پیپر (yellow paper) کریپتو
کاغذ زرد یا یلو پیپر (yellow paper)
در قسمت قبل به طور کامل در خصوص وایت پیپر توضیح داده شد، حال به سراغ کاغذ زرد یا همان یلو پیپر میرویم. در حالی که درک کاغذ سفید نسبتاً آسان است، کاغذ زرد معمولاً فنی و علمیتر است. اغلب تحقیقات یا فناوری در حال بررسی را توصیف می کند، برخلاف کاغذ سفید، که تمام جنبه های برنامه ریزی شده پروژه را پوشش می دهد. بنابراین، اگر کاغذ سفید را به عنوان یک پیشنهاد در نظر بگیریم، کاغذ زرد مانند یک بررسی عمیق یا «بخش دوم» است که در آن تمام جزئیات خاص ارائه شده است.
کاغذهای زرد اغلب با در نظر گرفتن همکاریهای آینده ایجاد میشوند. این مورد یک سند بسیار مفید برای سایر شرکتهای بلاکچین، تیم های توسعه و راه حل های لایه 2 است که به دنبال استفاده از فناوری منبع باز پروژه برای برنامههای خود هستند.
کاغذ بژ یا بژ پیپر (beige paper)
همانطور که می توانید تصور کنید، یک کاغذ زرد برای خواندن سبک و آسان مناسب نیست. اغلب فقط توسط توسعه دهندگان و کارشناسان بلاکچین قابل درک است و سرمایه گذاران عادی ممکن است برای درک کامل محتوای آن به کمک نیاز داشته باشند. با در نظر گرفتن این موضوع، برخی از پروژهها کاغذ بژ را نیز معرفی می کنند که درک آن آسان تر است. محتوا اغلب به شیوهای سازماندهی شده مجدداً قالب بندی میشود و معمولاً درک آن آسانتر است.
به عنوان مثال اتریوم یکی از تنها پروژههای رمزارزی است که این سه سند تحقیقاتی را تولید کرده است. این وایت پیپر با عنوان «نسل بعدی قرارداد هوشمند و پلتفرم کاربردی غیرمتمرکز» است. تاریخچه و پیشینه پروژه، فلسفه اتریوم، فناوری و برنامه های کاربردی و عملکرد توکن اتریوم را پوشش می دهد. کمی فنی است اما با کمی تحقیق قابل درک است.
از سوی دیگر، مقاله زرد یا یلوپیپر پروژه با عنوان «اتریوم: دفتر کل تراکنشهای غیرمتمرکز امن، نسخه بیزانتیوم» است. از عنوان میتوان فهمید که این مورد یک سند فنیتر است. با معرفی فناوری و ارائه تعاریف چندین مفهوم آغاز میشود، اما به سرعت به معادلات محاسباتی پیچیده طراحی شده برای خوانندگان خبره، کاربران باهوش بلاکچین یا توسعه دهندگان میپردازد.
در نهایت، عنوان مقاله بژ اتریوم “یک مشخصات فنی اتریوم” است. این فقط یک بازنویسی از کاغذ زرد برای خوانایی است و زبان استفاده شده ساده است و جزئیات فنی مختلف پروژه را به روشی آسان توضیح میدهد.
در پایان، وایت پیپرها به عنوان ستون فقرات اکوسیستم ارزهای دیجیتال عمل میکنند و نقشه راه دقیقی برای پروژهها ارائه و اعتماد را در جامعه ایجاد میکنند. همانطور که چشم انداز کریپتو در حال گسترش است، تکامل طراحی و ارائه وایت پیپر نشان دهنده تعهد صنعت به نوآوری و فراگیر بودن است. چه از طریق قالبهای متن سنتی و چه از طریق تصاویر بصری پیشرفته، وایت پیپرها همچنان ابزاری حیاتی برای آموزش، الهام بخشیدن و پیشرفت دنیای داراییهای دیجیتال هستند.