سایه تحریم‌ها روی بازار آموزش آنلاین

به گزارش ایران دکونومی، رشد تصاعدی بازار آموزش آنلاین هم‌زمان با شیوع ویروس کرونا در کشور اتفاق افتاد. هرچند که هنوز هم سهم بازار آنلاین بسیار ناچیز است اما به دنبال اجرای طرح آموزش مجازی از سمت وزارت آموزش و پرورش، این بازار بسیار سریع‌تر از پلتفرم‌های دیگر رشد کردند و توانستند توجه بسیاری از مخاطبان را به ‌سمت خود جلب کنند.

علی منصور، هم‌بنیانگذار لایوبوک به اصل دسترسی در سیستم فناوری و نوآوری تاکید می‌کند: مساله تنها کیفیت نیست که ما در آن زمینه هم نسبت به شاخص‌های بین‌المللی در رده‌های خیلی پایین قرار داریم، مساله «دسترسی» هم در کنار کیفیت اهمیت زیادی دارد. می‌توان گفت که در این زمینه ما محدودیت‌های جدی‌ داریم. به خاطر سیاست‌های کلان کشور و تحریم‌ها، به خیلی از خدمات زیرساختی نرم‌افزاری دسترسی نداریم و این هزینه توسعه را افزایش می‌دهد.

او ادامه داد: بسیاری از شرکت‌ها در حوزه تکنولوژی خدمات زیرساختی مثل هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و تکنولوژی‌های جدید ارائه می‌دهند. ما به خاطر همین مسئله دسترسی، از آنها محروم هستیم و همین نکته باعث می‌شود ما نتوانیم در حوزه فناوری به شکل جدی در جهت توسعه محصولات و خدمات جدید رقابت کنیم.

در ایران والدین به تحصیل فرزندان اهمیت می‌دهند

منصور همچنین از ظرفیت‌های بالای بازار آموزش آنلاین ایران گفت: بازار آموزش ایران جزو بازارهای آموزشی خوب دنیا محسوب می‌شود؛ به‌ویژه به خاطر رویکرد فرهنگی غالب در جامعه که به آموزش اهمیت زیادی داده می‌شود. در ایران بیشتر والدین به تحصیل فرزندان اهمیت می‌دهند، چون می‌خواهند به واسطه تحصیلات یک جهش طبقاتی برای فرزندشان اتفاق بیفتد.

او اضافه کرد: معمولاً هزینه‌های آموزش در سبد هزینه‌های خانوار‌ها جای ثابت خود را دارد و جزو آخرین هزینه‌هایی است که حتی در شرایط بد اقتصادی از سبد مصرف خانواده‌ها حذف می‌شود. همچنین در منطقه نیز از نظر تعداد دانش آموزان یعنی حدود ۱۵ میلیون نفر از نظر رویکرد فرهنگی خانواده‌ها که ذکر کردم، بازار آموزشی خوبی داریم.

آموزش آنلاین هنوز اتفاق نیفتاده است

هم‌بنیانگذار لایوبوک، اعتقاد دارد محاسبه اندازه بازار آنلاین آموزش در چنین شرایطی خیلی معنادار نیست؛ چون بازار آنلاین ما در واقع ادامه همان بازار سنتی است. به گفته او همین شرکت‌هایی که در حال حاضر در این حوزه فعالیت می‌کنند و کلاس‌ها و سمینارهای آنلاین برگزار می‌کنند، سهم ناچیز و کمتر از یک درصدی را در بازار دارند.

هم‌بنیانگذار لایوبوک ادامه داد: می‌توان گفت تنها فایده‌ای که کرونا داشت این بود که در حوزه آموزش، استفاده از تکنولوژی بالاخره پذیرفته شد که اتفاق خیلی مهمی هم بود. نتیجه این شد که ابزار آموزش آنلاین در شکل فراگیرتری نسبت به گذشته پذیرفته شد. اما در واقع امروز هم آموزش آنلاین به شکل کامل هنوز اتفاق نیفتاده است.

او همچنین افزود: بازار آنلاین آموزش ایران در مرحله اول پذیرش ابزارهای آموزش الکترونیکی است ولی فعلا تنها اتفاقی که می‌افتد همان فرآیندهای سنتی هستند که از طریق ابزارهای مجازی بازتولید شده و به مخاطب ارائه می‌شوند. برای مثال همان همایش‌ها و آموزشگاه‌های کنکور که در گذشته بودند با همان شیوه و فرآیند آموزشی هستند، فقط تبدیل به یک پلتفرم آنلاین شده‌اند.

آموزش‌های سنتی در بستر آنلاین

منصور با تاکید بر نیاز تغییر در فرآیند آموزش اضافه کرد: به نظر من شرایط بازار آموزش آنلاین با آنچه بیرون از ایران در حوزه بین‌المللی اتفاق می‌افتد، قابل مقایسه نیست. به‌خاطر این که ما هنوز بر روی بازار آموزش آنلاین متمرکز هستیم که حتی این نام‌گذاری هم اشتباه است. ما باید به دنبال فناوری آموزشی باشیم. در حال حاضر ما دنبال این هستیم که همان آموزش‌های سنتی را فقط در بستر آنلاین منتشر کنیم و بازارسازی کنیم. در صورتی که در جهان به دنبال این هستند که چگونه فرآیند آموزش را ارتقا بدهند.

او همچنین به اهمیت سیستم صحیح نظام آموزشی اشاره کرد: چون سیستم آموزشی ما نتیجه‌محور است، خدمات و محصولات تولیدشده هم کاملا متمرکز بر روی دانش‌آموز هستند. در صورتی که در نمایشگاه‌های بین‌المللی می‌بینیم که بر معلم مدرسه و برنامه‌های درسی متمرکز می‌شوند. در اصل کمک آموزشی یعنی کمک به معلم و کمک به فرآیند آموزش. ما با استانداردهای آموزشی دنیا خیلی فاصله داریم و تا وقتی که بازیگران بازار آموزش متوجه نباشند و سیاست‌ها تغییر نکند، ما نمی‌توانیم رقابت معناداری با نوآوری‌های آموزشی که در دنیا اتفاق می‌افتد، داشته باشیم.

آموزش هم تحت تاثیر سیاست‌های کلان است

علی منصور در پایان افزود: بازیگران بازار آموزش باید فکر کنند چگونه می‌توانند فرآیند آموزش را تغییر بدهند، به جای آن که فقط به دنبال فروختن محصول به دانش آموزان باشند. در واقع آموزش هم تحت تاثیر سیاست‌های کلان است؛ چیزی که فعلا داریم می‌بینیم کیفیت پایین سیاست‌گذاری در تمام حوزه‌هاست. من به شخصه آینده این بازار را متکی به آینده سیاسی کشور می‌دانم. اگر کیفیت سیاست‌گذاری و ثبات اقتصادی بهتر شود، نوآوری هم به مراتب بهتر می‌شود. بازار آموزش ایران، عمق و ظرفیت بالایی دارد که امروز با سیاست‌های غلط در معرض آسیب بوده و امکان رشد در آن بسیار محدود شده است.

منبع: تجارت نیوز