اولین ماهواره چوبی جهان، به فضا میرود!
ژاپن اولین ماهواره چوبی جهان را برای مبارزه با آلودگی فضا، پرتاب میکند.
به گزارش واحد ترجمه ایران دکونومی به نقل از «گاردین»، دانشمندان ژاپنی یکی از غیرمعمولترین فضاپیماهای جهان را ساختهاند؛ یک ماهواره کوچک که از چوب ساخته شده است. کاوشگر دوستدار محیط زیست LignoSat که قرار است تابستان امسال (2024) در مدار زمین قرار گیرد، برای مبارزه با ذرات مضر آلومینیوم ساخته شده است.
کاوشگر LignoSat از چوب ماگنولیا ساخته شده و در آزمایشات انجام شده در ایستگاه فضایی بین المللی (ISS)، مشخص شد که به خصوص در برابر ترک خوردگی پایدار و مقاوم است. در حال حاضر برنامه های پرتاب این ماهواره بر روی یک موشک آمریکایی در حال نهایی شدن است.
این ماهواره چوبی توسط محققان دانشگاه کیوتو و شرکت چوببرداری Sumitomo Forestry ساخته شده است تا ایده استفاده از مواد زیست تخریبپذیر مانند چوب را آزمایش کند. به این ترتیب مشخص میشود که آیا آنها میتوانند جایگزینی سازگار با محیط زیست برای فلزاتی باشند که در حال حاضر همه ماهوارهها از آنها ساخته شدهاند.
«تاکائو دوی» فضانورد و مهندس هوافضای ژاپنی در دانشگاه کیوتو اخیراً هشدار داد: «تمامی ماهوارههایی که دوباره وارد جو زمین میشوند میسوزند و ذرات ریز آلومینا را ایجاد میکنند که برای سالهای زیادی در اتمسفر بالایی شناور خواهند بود و در نهایت محیط زیست زمین را تحت تاثیر قرار خواهد داد.»
برای مقابله با این مشکل، محققان کیوتو پروژهای را برای ارزیابی انواع چوب راه اندازی کردند تا تعیین کنند که چوب چقدر میتواند در برابر سختیهای پرتاب فضایی و پروازهای طولانی در مدار زمین مقاومت کند. اولین آزمایشها در آزمایشگاههایی انجام شد که شرایط را در فضا بازسازی میکردند و مشخص شد که نمونههای چوب هیچ تغییر قابل اندازهگیری در جرم یا نشانههایی از تجزیه یا آسیب نشان ندادند.
کوجی موراتا، سرپرست این پروژه گفت: «توانایی چوب در تحمل این شرایط ما را شگفت زده کرد.»
پس از این آزمایشها، نمونهها به ایستگاه فضایی بینالمللی فرستاده شدند، جایی که تقریباً یک سال قبل از بازگرداندن به زمین، تحت آزمایشهای نوردهی قرار گرفتند. آنها دوباره نشانههای کمی از آسیب را نشان دادند، پدیدهای که «موراتا» آن را به این واقعیت نسبت داد که هیچ اکسیژنی در فضا وجود ندارد که بتواند چوب را بسوزاند و هیچ موجود زندهای نیست که باعث پوسیدگی آن شود.
چندین نوع چوب از جمله گیلاس ژاپنی مورد آزمایش قرار گرفت که چوب درختان ماگنولیا قویترین آنها تشخیص داده شد و بنابراین از آن برای ساخت ماهواره استفاده شد.
یکی از ماموریت های این ماهواره، اندازه گیری تغییر شکل سازه چوبی در فضا است. چوب در یک جهت بادوام و پایدار است اما ممکن است در جهت دیگر مستعد تغییرات ابعادی و ترک خوردن باشد.
اگر LignoSat در طول کار خود در مدار عملکرد خوبی داشته باشد، میتوان به شروع دوره جدیدی در استفاده از چوب به عنوان مصالح ساختمانی در ماهوارهها امیدوار بود. تخمین زده میشود که احتمالاً طی سالهای آتی، سالانه بیش از 2000 فضاپیما به فضا پرتاب شود و به این ترتیب آلومینیومی که احتمالاً در اتمسفر بالایی رسوب میکند، میتواند مشکلات زیستمحیطی بزرگی ایجاد نماید.
تحقیقات اخیر انجام شده توسط دانشمندان دانشگاه بریتیش کلمبیا، کانادا، نشان داد که آلومینیوم ناشی از ورود مجدد ماهوارهها میتواند باعث تخریب جدی لایه اوزون شود که از زمین در برابر تابش فرابنفش خورشید محافظت میکند و همچنین میتواند بر میزان نور خورشید که به زمین میرسد تأثیر بگذارد.
موضوع فوق الذکر در مورد ماهوارههای ساخته شده از چوب مانند LignoSat صادق نیست؛ ماهوارههایی که پس از اتمام ماموریت خود در اتمسفر میسوزند و تنها تلی از خاکستر زیست تخریبپذیر تولید میکنند.
منبع: theguardian