نگاهی به سرمایهگذاران فرشته یا انجل اینوستورها
جذب سرمایه به عنوان یکی از مهمترین بخشهای راهاندازی کسب و کار مطرح میشود. در این مقاله در خصوص سرمایهگذار فرشته خواهیم گفت.
ایران دکونومی: مشکل سرمایه بر روی ایدههای استارتاپی، یکی از چالشهای همیشگی تیمهای استارتاپی بوده و است. تیمها علاوه بر اخذ تسهیلات و وامهای مختلف از تامین سرمایه توسط ویسیها یا سرمایهگذار فرشته نیز بهره میبرند.
اصطلاح «فرشته» اولین بار در تئاتر برادوی در زمانی که ثروتمندان برای پیشبرد تولیدات تئاتر سرمایه فراهم میکردند، به کار برده شد. اصطلاح «سرمایه گذار فرشته» اولین بار توسط ویلیام وتزل، موسس مرکز تحقیقات سرمایه گذاری دانشگاه نیوهمپشایر استفاده شد. وتزل پژوهشی را در مورد چگونگی جمعآوری سرمایه توسط کارآفرینان به انجام رسانید. (اکوموتیو)
سرمایه گذار فرشته، به شخص یا گروهی گفته میشود که سرمایه مورد نیاز برای استارتاپهای در حال رشد و یا کسب و کارهای نوپا را فراهم میکند. سرمایه گذار فرشته در ازای کمک خود به کسب و کارها، بخشی از سهام آن شرکت در حال توسعه را میگیرد، به این منظور که در سوددهی آن کسب و کار سهیم باشد. تا اینجا، عملکرد یکسانی با ویسیها دارند. اما تفاوت آنها در کجاست؟
سرمایه گذاران فرشته اغلب در میان خانواده و دوستان کارآفرینان یافت میشوند. وجوهی که سرمایه گذاران فرشته فراهم میکنند ممکن است یکبار و برای کمک به راهاندازی کسبوکار، یا مداوم و برای حمایت و پیش بردن شرکت در مراحل اولیه و دشوار باشد.
در کشورهای دیگر، معمولاً اساتید بازنشسته دانشگاه، که حقوق بازنشستگی قابل توجهی دریافت میکنند، اغلب این نقش را برعهده میگیرند و به دانشجویان خود در جهت تبدیل ایدههایشان به کسبوکار کمک میکنند. اما در ایران این اتفاق رایج نیست.
سرمایهگذاران فرشته، در کنار دانش و توانایی خود در حوزهای که بر آن سرمایهگذاری میکنند، ارتباطات و شبکه گستردهای دارند و از همین طریق نیز کسبوکار را در راستای رشد حمایت میکنند.
روش کار سرمایه گذاران فرشته با وام دهیهای مرسوم که گیرنده وام باید مبلغ وام را از سود کسب و کار خود پرداخت کند، متفاوت است.
سرمایه گذاران فرشته ریسک بیشتری را در سرمایه گذاری میپذیرند، با این فرض که آن استارتاپ نوپا ممکن است اگر در ابتدای راه شکست بخورد از عهده پرداخت بدهی برنیاید.
سرمایه گذاران فرشته حرفهای معمولاً حداکثر ۲۵٪ از سهام آن کسب و کار را درخواست میکنند و سهم بیشتر را به بنیان گذاران میدهند تا آنها برای موفقیت خود و بازدهی بیشتر تلاش کنند.
مزایا و معایب شراکت با سرمایهگذاران فرشته
شراکت با سرمایهگذاران فرشته، مانند هر شراکت دیگری، مزایا و معایبی را در پی دارد. قطعاً هر نوع جذب سرمایه سختیهایی را به دنبال خواهد داشت.
از آنجایی که این نوع سرمایهگذاران، نهاد یا سازمان نیستند، پس تیم درگیر بوروکراسیهای اداری نخواهد شد و نحوه ارتباط گیریاش با سرمایهگذار آسانتر است.
همچنین مبلغ سرمایه را به صورت وام دریافت نمیکند و نیازی به بازپرداخت ندارد، همین باعث میشود که استارتاپ از ابتدا زیر بار قرض نرود.
تیم استارتاپی میتواند، از تجربیات و دانش سرمایهگذار فرشته، مثل مربی و منتور خود در مسیر کسبوکارش بهرهمند شود.
اما در کنار این مزایا، مالکیت مشترک با این سرمایهگذاران میتواند دشوار باشد. به واسطه حمایتی که آنها از استارتاپ دارند، در تصمیمگیریها دخالت میکنند و اختلاف نظر ممکن است دردسرساز شود.
از طرفی آنها سهم کمتری نسبت به صندوقهای خطرپذیر دریافت میکنند و همین ممکن است از دو جهت مشکلساز باشد؛ اول، چون آنها از سود به دست آمده سهم میگیرند، کسبوکار برای رسیدن به سود فشار مضاعفی را تحمل میکند. دوم، به واسطه این سهام کمتر، استارتاپ به شرکای بیشتری احتیاج پیدا میکند و ممکن است با کمبود بودجه مواجه شود.