صادرات مناسب است یا مهاجرت؟ /توصیه‌هایی به استارتاپ‌ها برای حضور در بازار بین‌الملل
نوسانات ارز و افزایش روند مهاجرت افراد متخصص باعث شده تا بسیاری از استارتاپ‌ها و کسب‌وکارها به فکر درآمد دلاری و صادرات خدمات و محصولات خود باشند.
به گزارش ایران دکونومی، اگرچه مهاجرت و درآمد دلاری بحث جذابی است که فریلنسرها یا صاحبان کسب‌وکار از آن استقبال می‌کنند، اما کمتر کسی به فکر صادرات محصول یا خدمات بومی خود می‌افتد. در همین راستا، گفتگویی با امیراحسان برخورداری، مدیرعامل یک‌پی داشتیم که در ادامه امده است:
برخورداری در پاسخ به این سوال که صادرات خدمات یا محصولات، به چه نحوی به کاهش نرخ مهاجرت کمک خواهد کرد؟
گفت: «زمانیکه یک مجموعه یا یک تیم به فضای کار در عرصه بین‌المللی وارد می‌شود، باعث می‌شود تا کیفیت محصولات و خدمات خود را بالا ببرد. این حضور در بازارهای بین‌المللی چالش جذابی برای افرادی که می‌خواهند کسب‌وکارشان رشد کند، ایجاد می‌کند. این چالش به رقم خوردن اتفاقات خوب می‌انجامد. یعنی وقتی کسب‌وکار وارد بازار جهانی می‌شود، ناگریز به رقابت با رقبای خارجی است.»
وی افزود: «این مورد برای تیم‌هایی که به هر دلیلی مهاجرت نکردند فرصت حضور در این بازارها را فراهم می‌کند و البته فرصت تعاملات بین‌المللی را هم ایجاد می‌کند و این کسب‌وکارها می‌توانند با پارتنرها و همکاران خارجی نیز همکاری کنند. علاوه بر این، حضور در آن بازارها، از نوسانات ارزی داخل کشور در امان نگه می‌دارد و کسب‌وکار کمتر از این نوسانات آسیب می‌بیند و می‌آموزند ریسک‌های موجود را بهتر مدیریت کنند. موفقیت بین‌المللی بیشتر حاصل تلاش کسب‌وکار است، نه ارتباطات و انحصار و همین یک عدالت اجتماعی را برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط به وجود می‌آورد.»
مدیرعامل یک‌پی همچنین در خصوص صادرات و تحریم‌ها توضیح داد: «قطعاً تحریم‌ها بر صادرات اثرگذار است، اما اگر از دید دیگری به این قضیه نگاه کنیم، تحریم‌ها باعث می‌شوند که کسب‌وکارها و استارتاپ‌هایی به وجود بیایند که روی پای خود ایستاده‌اند و در منطقه عملکرد بهتری داشته‌اند. مثلا در حوزه فینتک، حدود ۳۶درصد از مردم ترکیه حساب بانکی ندارند، در حالیکه این رقم در کشور ما زیر ۱درصد است، این حاصل فعالیت فینتک‌ها و نظام پی‌منت در کشور است.»
او اضافه کرد: «اگرچه در ایران با کمبود نیروی متخصص مواجه هستیم، اما هنوز قیمت خدمات و محصولات ایرانی پایین‌تر است. همین نوید می‌دهد که صادرات محصول و خدمات ایرانی به بازار بین‌الملل می‌تواند بسیار قوی و موفق باشد. اما، نکته‌ای که در خصوص صادرات، به خصوص صادرات خرد وجود دارد، این است که اگر کسب‌وکارهای آنلاین وارد بازار جهانی شوند، راحت‌تر از هلدینگ‌ها می‌توانند با تحریم‌ها مواجه شده و با استفاده از بستر اینترنت، فعالیتشان را در پیش بگیرند. پس این فرصت برایشان وجود دارد و انتظار می‌رود با روند پیش رو، تعداد استارتاپ‌ها و دانش‌بنیان‌هایی که به این بازار ورود می‌کنند افزایش یابد.»
برخورداری همچنین در خصوص کار ریموت و ارزآوری اذعان داشت: «کار ریموت نیز نوعی ارائه خدمات بر بستر اینترنت است. در یکی دو سال اخیر، فریلنسرهای ایرانی در فضای بین‌المللی بیش از پیش به ارائه خدمات پرداخته‌اند، اما روند پیش رو به گونه‌ایست که برای ارائه خدمات، نیاز به یک تیم است.
مثلا یک تیم طراحی تجربه و رابط کاربری یا یک تیم دیجیتال مارکتینگ. همین مسئله باعث شده تا این خدمات، صادرات محسوب نشوند و چنانچه از سمت دولت حمایت شوند، می‌توانند شرایط تحریمی را به خوبی پشت سر بگذارند. اگر تعداد این تیم‌ها افزایش یابد، اجرای تحریم‌های بسیاری منطقی نیست، پس این تیم‌ها با وجود اینکه درآمد خیلی بالایی ندارند، اما می‌توانند به خوبی از تحریم‌ها گذر کنند.»
صادرات به حمایت دولت نیاز دارد
مدیرعامل یک‌پی در خصوص نقش دولت و رگولاتور در صادرات کسب‌وکارهای خرد و متوسط تشریح کرد: «رگولاتور باید بیشتر نقش حمایتی داشته باشد، تیم‌ها و استارتاپ‌ها برای حضور در بازار بین‌الملل و صادرات نیاز به حمایت رگولاتور دارند و متاسفانه ما قانون حمایتی برای این مورد نداریم و نیاز است این تیم‌ها با ارزشی که خلق می‌کنند حمایت شوند.
اینکه قانونی در این خصوص نداریم نشانگر این است که رگولاتور هنوز توجه ویژه‌ای به این بخش نداشته است. همین هم باعث دلسردی تیم‌ها می‌شود و چون تقاضای این خدمات و محصولات در بازارهای بین المللی وجود دارد، بسیاری از صاحبان این کسب‌وکارها به فکر مهاجرت می‌افتند که عواقب خوبی در پی نخواهد داشت.»
او در پاسخ به سوال دانش مورد نیاز برای صادرات گفت: «در این خصوص در یک طرف اتاق بازرگانی و موسسات آموزشی را داریم که فعالان این حوزه صادرات آموزش می‌دهند که روش کلاسیک صادرات محسوب می‌شود، اما از طرف دیگر، افراد فریلنسری را داریم که با بیان تجربیات خود، مسیر را به افراد نشان می‌دهند.»
برخورداری اضافه کرد: «به واقع مجموعه متمرکزی برای ارائه این آموزش وجود نداشت که کلیه موارد را در خصوص فروش، مذاکره، حضور در نمایشگاه‌ها و… را آموزش دهد. با توجه به روند افزایشی درآمد دلاری در کشور این نیاز در بازار کسب‌وکارهای خرد و متوسط وجود داشت. از سال گذشته «مراتوص» مخفف مرکز آموزش و توانمندسازی صادرات را تاسیس کردیم تا بتوانیم این آموزش‌ها را به صورت متمرکز ارائه دهیم و فرآیند صادرات را تسهیل کنیم.»
او در مورد متقاضیان خدمات و محصولات ایرانی در بازار بین‌الملل به ایران دکونومی گفت: «از اقصی نقاط دنیا، با توجه به بستر اینترنت، تقاضا برای محصولات و خدمات ایرانی وجود دارد که در سه دسته قرار می‌گیرند: ایرانی‌های مهاجر که به خدمات و محصولات ایرانی نیاز دارند، فارسی زبان‌های کشورهای همسایه که به خدماتی مثل پلتفرم‌های پخش فیلم، کتاب صوتی و… نیاز دارند و مشتریان بین‌المللی که نیازهایی مثل توریسم درمانی، صنایع دستی و… دارند. پس استارتاپ‌ها با بازاری به وسعت ۷میلیارد نفر مواجه هستند.»
برخورداری در جمع‌بندی صحبت‌هایش توضیح داد: «بر خلاف تبلیغات زردی که در حوزه درآمد دلاری وجود دارد و افرادی به این اسم پکیج‌ها و دوره‌هایی به فروش می‌رسانند، این فضا و این صنعت در حال شکلگیری است و قطعاً در آینده کسب‌وکارها به آن نیاز پیدا می‌کنند و با ورود به این بازار پیشرفت خواهند کرد و در ایران نیز موفق‌تر عمل می‌کنند. برای کارجویان نیز بسیار جذاب است که به استخدام کسب‌وکاری درآیند که در بازار بین‌المللی فعالیت می‌کند.»
