لایدو دائو (LDO)، هفدهمین رمزارز برتر سال 1401
به گزارش واحد ترجمه ایران دکونومی، سازمان غیرمتمرکز خودگردان لایدو یا به اختصار لایدو دائو (Lido DAO) یک راه حل لیکوئید استیکینگ است که در شبکه بلاکچین اتریوم 2 (ETH 2.0) در دسترس قرار دارد. با توجه به اینکه استیکینگ اولیه در زنجیره بیکن (Beacon Chain) اتریوم 2 مستلزم قفل کردن داراییها است، لایدو دائو (Lido DAO) درصدد است اجازه دهد این داراییها نقد شده و برای پروتکلهای دیگر استفاده شوند. اصطلاح لیکوئید استیکینگ (Liquid staking) به عمل دریافت توکنهای سیار در ازای سپردهگذاری توکنها اتلاق میگردد.
به بیان سادهتر، در پلتفرمهای لیکوئید استیکینگ، کاربران یک نسخه توکنیزه شده از دارایی استیک شده خود را (توکنهای stAsset) را به نسبت 1:1 دریافت میکنند. علاوه بر سودی که کاربر در ازای سپردهگذاری این دارایی دریافت میکند، میتواند از این توکنهای stAsset در پروتکلهای دیگر دیفای به عنوان وثیقه دریافت وام و کشت سود برای بازدهی بیشتر استفاده کند.
بررسی وایت پیپر
لایدو (LDO) که در سال 2020 راه اندازی شد، یک راه حل لیکوئید استیکینگ برای ارزهای دیجیتال اثبات سهام (PoS) است. این لایه از استیکینگ لایه اجماع اتریوم بعد از هاردفورک مرج و همچنین دیگر شبکههای بلاکچین اثبات سهام لایه 1 مانند پالیگان، پولکادات، سولانا و کوساما پشتیبانی میکند.
برای تسهیل مدیریت این پروتکل غیرمتمرکز، شبکه یک سازمان غیرمتمرکز خودگردان (DAO) راهاندازی کرد که وظیفه اخذ کلیه تصمیمات کلیدی در مورد عملیات این پروتکل را برعهده دارد. چنین چارچوبی به این پروتکل اجازه میدهد تا هماهنگ با منافع ذینفعان خود قدم برداشته و تمرکززدایی و شفافیت خود را نیز حفظ کند.
در لایدو دائو (Lido DAO) حقوق حاکم از طریق توکن بومی پروتکل یعنی LDO، توزیع میشود. هر توکن LDO به دارنده خود حق یک رای میدهد و قدرت این رای متناسب با توکنهای استیک شده آن هولدر در شبکه تعیین میشود.
با این حال، یک تمایز کلیدی میان لایدو و سایر پروتکلها وجود دارد و آن این است که مکانیسم رأیگیری لایدو قابل ارتقا و تنظیمپذیر است در حالی که مستقل از سایر پروتکلهای سازگار در بلاکچین باقی میماند. این بدان معنی است که لایدو دائو می تواند تغییراتی را در ساختار حاکمیت خود اعمال کند و در عین حال، سایر عملکردهای پلتفرم را بدون تغییر نگه دارد.
بررسی فناوری
برخلاف اکثر پلتفرمهای دیگر، لایدو دائو پلتفرمی کاملاً غیرمتمرکز است یعنی هر یک از هولدرهای این توکن (LDO) حق دارد برای آینده شبکه رای دهد.
علوه بر این، پلتفرم لایدو دائو به واسطه ویژگی انعطافپذیری استیکینگ خود اجازه میدهد تا هر مقدار اتریوم 2، سولانا یا ترا در آن قابل واریز و برداشت باشند. به عبارت دیگر، برخلاف زنجیره بیکن اتریوم (Beacon Chain)، کاربران لایدو مجبور نیستند مضربی از 32 واحد اتر (ETH) را استیک کنند.
به عنوان یک توکن MiniMe ERC20، انتقال توکنهای LDO نسبت به سایر توکنهای ERC20 پرهزینهتر خواهد بود. لایدو باید سابقه تراز خود را مرور کند تا اطمینان یابد خطر اکسپلویت vote-transfer-vote وجود ندارد.
سرویسهای لیکوئید استیکینگ مانند لایدو دائو، کاربران جدید خود را وادار میکنند تا در تامین امنیت شبکههای اثبات سهام (PoS) مانند شبکه آنها مشارکت داشته باشند و برای این کار، به کاربران خود اجازه میدهند هر مقدار از داراییهای اثبات سهام را در ازای پاداش بلوک در شبکه مورد نظر استیک کنند. لایدو با برطرف کردن موانع ورود و کاهش هزینههای مربوط به قفل کردن داراییها در یک پروتکل، راهحلی نوآورانه برای مشکلات استیکینگ سنتی ارائه میکند.
هنگامی که یک کاربر داراییهای خود را در پلتفرم لایدو استیک میکند، توکنها از طریق پروتکل، بر بستر بلاکچین لایدو قرار می گیرند. بنابراین، میتوان گفت لایدو یک قرارداد هوشمند استخر استیکینگ با عملکردهای زیر است:
- مدیریت برداشت و واریزهای انجام شده توسط کاربران
- تفویض وجوه استخرهای پروتکل به اپراتورهای گره
- تعیین کارمزد پاداش استیکینگ
- ضرب و سوزاندن ژتون
- داشتن فهرست کاملی از اپراتورهای گره، کلیدهای اعتبارسنجی و سوابق توزیع پاداش
از زمان انتقال بلاکچین اتریوم به مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS)، کاربرانی که علاقهمند به اعتبارسنجی استیکینگ هستند، می توانند این کار را با واریز حداقل 32 واحد اتر برای استیک در شبکه، انجام دهند.
راهحلهایی مانند لایدو با فراهم کردن امکان واریز اترهای کمتر به منظور کسب پاداش بلوک، استیکینگ اتریوم را دسترسپذیرتر میکنند. همانطور که قبلا گفتیم، این کاربران در ازای اترهای خود stETH دریافت خواهند کرد که توکنی سازگار با استاندارد ERC-20 است. توکنهای stETH به محض واریز وجه به قرارداد هوشمند استکینگ لایدو ضرب شده و به محض اینکه کاربران توکنهای ETH خود را برداشتند، سوزانده میشوند.
اتریوم موجود در این پروتکل پس از آن برای اعتبارسنجی شبکه لایدو (اپراتورهای گره) توزیع شده و برای اعتبارسنجی به شبکه اصلی اتریوم یعنی زنجیره بیکن واریز میشود. سپس وجوه در یک قرارداد هوشمند قفل شده و ایمنسازی میشوند و اعتبارسنجی ها به آنها دسترسی نخواهند داشت.
اترهایی که کاربران از طریق پلتفرم استیکینگ لایدو سپردهگذاری میکنند، در قالب مجموعههایی از 32 واحد اتر (ETH) در میان اپراتورهای گره فعال در شبکه لایدو تقسیم میشود. این اپراتورها از یک کلید اعتبارسنجی عمومی برای تأیید تراکنشهای مربوط به داراییهای استیک شده کاربران استفاده میکنند.
از طریق چنین مکانیزمی، شبکه میتواند داراییهای استیک شده کاربران را در بین اعتبارسنجیهای متعدد توزیع کند، و به طور موثر ریسکهای مرتبط با یک نقطه شکست و مخاطرات اعتبارسنجی را از میان بردارد.
بررسی امنیت شبکه
پلتفرم لایدو از یک سازمان غیرمتمرکز خودگردان (DAO) برای اخذ تصمیمات حاکمیتی و مدیریت فاکتورهای ریسک بهره میگیرد. منبع باز بودن پروتکل و بررسی مستمر همه کدها و بهرهگیری از بهترین اعتبارسنجیها ازجمله ویژگیهایی هستند که ریسک موجود در این پلتفرم را به حداقل رسانده است. بهعلاوه، استفاده از خدمات استیکینگ غیرامانی به منظور حذف ریسک طرف مقابل به امنیت آن افزوده است.
گفتنی است که در لایدو شما به جای یک اعتبارسنج، میتوانید از چندین اعتبارسنج متعدد استفاده کنید و ضریب ریسک خود را به حداقل برسانید. با این وجود، احتمال بروز باگ در قراردادهای هوشمند این شبکه انکارناپذیر است. هرچند برنامه جامع باگ بانتی این شبکه سعی کرده است احتمال رخنه عوامل مخرب را تا حدامکان کاهش دهد.
بررسی ارزش بازار
توکن لایدو (LDO) در حال حاضر با قیمت 2.17 دلار و ارزش بازاری در حدود 1 میلیارد و 744 میلیون دلار، جایگاه 33 در بازار کریپتو را در آن خود کرده است. سهم این ارز از ارزش تجمعی بازار 0.15 درصد است. از ابتدای سال 2022 و همزمان با بازار نزولی اخیر، ارزش بازار این ارز بدون ثبت تغییرراتی چشمگیر در بازهای محدود در نوسان بود. ولی با نزدیکشدن به سال جدید میلادی و تقویت نسبی بازار، این معیار با جهشی شارپی از حدود 301 میلون دلار به مرز 2 میلیارد و 790 میلیون دلار رسید و سقف سالانه خود را تجربه کرد.
بررسی حداکثر عرضه
بر اساس دادههای وبسایت کوین مارکت کپ، حداکثر عرضه توکن لایدو دائو (LDO) معادل 1 میلیارد واحد در نظر گرفته شده است که از این مقدار، 859,631,652 LDO در گردش بازار وجود دارد.
طول عمر ارز
توکن لایدو در دسامبر 2020 (دی 99)، درست چند هفته پس از راهاندازی شبکه اتریوم 2 (ETH 2.0) راونه بازار شده و توسط یک سازمان غیرمتمرکز خودگردان اداره میشود. برخی از اعضای کلیدی این سازمان عبارتند از P2P Capital، KR1 و Semantic Ventures. به علاوه اینکه سرمایه گذاران مشهوری مانند Kain Warwick، Banteg و Julien Bouteloup از آن حمایت میکنند.
لایدو در این مدت به یکی از محبوبترین پلتفرمهای لیکوئید استیکینگ تبدیل شده است و در عرض یک سال از زمان آغاز به کار خود، به بیش از 13 میلیارد دلار دارایی استیک شده رسیده است. لایدو که در ابتدا با تمرکز بر بلاکچین اتریوم توسعه یافته بود اکنون تلاش دارد گستره فعالیت خود را به سایر شبکههای بلاکچین مانند سولانا بکشاند.
بررسی استفادهپذیری
در درجه اول، توکنهای لایدو (LDO) حقوق حاکمیت را برای اعضای جامعه خود به ارمغان میآورند. هر کسی که این توکن را در اختیار دارد، در کلیه فرآیندهای تصمیمگیری شبکه حق رای داشته و مقدار LDO استیک شده، تعیین کننده قدرت رای آنها خواهد بود. از دیگر موارد استفاده لایدو میتوان به کمک به مدیریت پارامترهای هزینه و اضافه یا حذف کردن هر گره از شبکه اشاره کرد.
وضعیت توزیع
در حال حاضر، تنها 0.4 درصد از توکنهای LDO منتشر شده و در میان پذیرندگان اولیه یعنی هولدرها و سهامداران stETH، و کاربرانی که قبل از 28 دسامبر 2020 (8 دی 99) توکنهای stETH:ETH و yvsteth را با توکنهای Uniswap LP مبادله کردهاند، توزیع شده است. 64 درصد از توکنها نیز پس از سپری شدن زمان یک ساله قفل دارایی، در اختیار اعضای مؤسس قرار میگیرد. تعداد کل توکنهای LDO به شرح زیر در بخشهای مختلف جامعه توزیع میشود:
خزانه داری سازمان غیرمتمرکز خودگردان: 36.32 درصد
توسعه دهندگان اولیه لایدو: 20 درصد
سرمایه گذاران: 22.18٪
بنیانگذاران و کارمندان آینده: 15٪
اعتبارسنجی و دارندگان امضا: 6.5٪
حجم معاملات
حجم معاملات 24 ساعته لایدو طبق دادههای کوین مارکت کپ اکنون برابر 80,122,312 دلار است که 4,432,084 دلار آن در پلتفرمهای معاملاتی غیرمتمرکز و مابقی در صرافیهای متمرکز به ثبت رسیده است. این ارز اکنون در صرافیهای بزرگی چون بایننس، دیپکوین، اوکی اکس و بایبیت قابل معامله است ولی فعالترین آنها بایننس است که 33.98 درصد از حجم کل معاملات را به خود اختصاص داده است.
نمودار رشد لایدو دائو از ابتدا و در سال گذشته
لایدو سال 2022 را در کانال 4 دلار آغاز کرد و روز پنجم آوریل 2022 (16 فروردین) سقف سالانه خود را در حدود 4.85 سنت به ثبت رساند. در جریان بازار نزولی اخیر، قیمت این دارایی نیز به منطقه قرمز کشانده شد و تا مرز 0.44 دلار هم سقوط کرد. هرچند از آن زمان وضعیت تاحدودی بهبود یافت و روند صعودی ضعیفی آغاز شد.
با آغاز سال جدید میلادی شرایط برای این دارایی دیجیتال هم بهتر شد به طوری که طی سه ماه گذشته لایدو با 118 درصد افزایش قیمت توانسته است جایگاه ویژهای در میان رمزارزهایی برتر بازار برای خود باز کند. لایدو دائو (LDO) در حاضر با قیمت 2 دلار و 17 سنت معامله میشود. گفتنی است که بالاترین سطح قیمت تاریخ لایدو در تاریخ 20 آگوست 2021 ( ۲۹ مرداد ۱۴۰۰) در حدود تراز ۷.۲۰ دلار به ثبت رسیده است که با توجه به سطح فعلی قیمت، کاهشی ۷۱.۴۲ درصدی را نشان میدهد.
با این وجود، لایدو همچنان در عرضه دیفای (DeFi) میدرخشد و تسلط خود در این حوزه را حفظ کرده است زیرا کل ارزش داراییهای قفل شده در این پلتفرم همچنان در حال افزایش است و از پروتکلهای قدرتمندی همچون میکردائو (MakerDAO) پیشی گرفته است به طوریکه تخمین زده میشود درحال حاضر، بیش از 15.4 میلیارد دلار در این پلتفرم قفل شده باشد.
به همین سبب، انتظار میرود که لایدو در کنار سایر پروتکلهای لیکوئید استیکینگ همزمان با فشار جامعه برای فراهم کردن امکان برداشت اتریومهای استیک شده بتواند قدرت خود را روزبهروز افزایش دهد.
سلب مسئولیت: تلاش ایران دکونومی مبتنی بر ارائه محتوای مفید صرفاً جهت افزایش آگاهی مخاطب است و توصیه مالی محسوب نمیگردد.
مترجم: مرضیه مظاهری
منبع: learn.bybit