استارتاپ های کرج بی خانمان می‌شوند؟

انجمن فضاهای کار اشتراکی نیز با انتشار بیانیه‌ای نسبت به تعطیلی خانه استارتاپ کرج که سالانه 500 مراجعه‌کننده دارد، مخالفت صریح خود با این تصمیم را اعلام کرده است. نگرانی از تکرار دومینوی تعطیلی فضاهای کار اشتراکی در شرایطی است که چند روز گذشته هاب اصفهان هم در مرز تعطیلی قرار گرفت. هرچند با پیگیری‌های انجام‌شده این تعطیلی متوقف شد، اما حالا نوبت به خانه استارتاپ کرج رسیده است.

استفاده از فضاهای کار اشتراکی با شکل‌گیری اکوسیستم استارتاپی، بخشی از فرهنگ کار کشور شده است. خانه استارتاپ کرج که سال 1395 از سوی مدیریت شهری و مصوبه شورای شهر کرج راه‌اندازی شد، حالا بعد از گذشت 6 سال از فعالیت این مجموعه شورای شهر تصمیم به تعطیلی آن گرفته است.

خانه نوآوری تعطیل می‌شود یا جابه‌جا؟

مدیر خانه استارتاپ کرج با بیان اینکه تمرکز بر تعطیلی خانه استارتاپ کرج نیست و بحث بر سر انتقال آن به کارخانه نوآوری البرز است، به دیجیاتو گفت: «شورای شهر کرج به این نتیجه رسید که همه مجموعه‌های استارتاپی در کارخانه نوآوری مستقر شوند. این درحالیست که کارخانه نوآوری ظرفیت لازم را برای پوشش استارتاپ‌های کرج به‌طور یکپارچه ندارد.»

حریان با تأکید بر نیاز و ضرورت افزایش خانه‌های استارتاپ در کرج، اضافه کرد: «نیاز استارتاپ‌های کرج به این مجموعه منجر به رایزنی بیشتر با اعضای شورای شهر و توضیح درباره ظرفیت‌های «خانه استارتاپ کرج» شد؛ تا این مرحله هم نتایج مذاکرات مثبت بوده است.»

چند نفر در این فضا تردد دارند؟

مدیر خانه استارتاپ کرج در پاسخ به این پرسش که چند نفر کاربر این مجموعه هستند، گفت: «برآوردهایی که انجام شده بیانگر استفاده 500 نفر از خانه استارتاپ به‌شکل سالانه است.»

او با اشاره به اینکه ظرفیت صندلی‌های قابل‌استقرار خانه استارتاپ 70 نفر است، گفت: «این تعداد صندلی در بازه‌های زمانی مختلف از 7:30 صبح تا 9 شب در اختیار افراد قرار دارد.»

حریان همچنین با اشاره به امکان تیم‌سازی و استفاده از کارگاه‌های آموزشی متنوع در خانه استارتاپ کرج این روند را ظرفیت مناسبی برای کمک به استارتاپ‌های کرج توصیف کرد.

کارخانه نوآوری البرز می‌تواند جایگزین خانه استارتاپ باشد؟

بررسی‌های دیجیاتو بیانگر آن است که در شهر کرج، هیچ مکانی به طور مشخص به عنوان فضای کار اشتراکی برای استارتاپ‌ها وجود ندارد. خانه استارتاپ کرج هم صرفاً یک فضای کار اشتراکی نیست و به نظر می‌رسد که حمایتی معنوی از استارتاپ‌ها را ممکن کرده است. از سویی دیگر، محل استقرار کارخانه نوآوری البرز به‌دلیل دسترسی سخت همچنان مورد اقبال ویژه قرار نگرفته است. وضعیت فعلی و تصمیم شورای شهر مبنی بر انتقال خانه به کارخانه نیز این فرضیه را تقویت می‌کند.

امکان دارد سودآوری خانه استارتاپ برای شورای شهر آنقدر کافی نبوده باشد که به تداوم عملکرد آن کمک کند و یا حتی فعالان در این خانه، تشویق به مهاجرت به کارخانه نوآور البرز شوند و رونق آن سرعت بگیرد.

این تصمیم درحالی است که حریان با توضیح اینکه دسترسی به کارخانه نوآوری البرز برای همه افراد خیلی ساده نیست، گفت: «خانه استارتاپ میزبان همه افراد در گروه‌های سنی مختلف است. تبادل تجربه بین دانش‌آموزان تا مراجعین میانسال به‌خوبی درحال شکل‌گیری است. از سویی دیگر، دسترسی به کارخانه نوآوری با حمل‌ونقل عمومی خیلی ممکن نیست و افراد مجبورند با خودروی شخصی به کارخانه مراجعه کنند.»

او با ابراز امیدواری از اینکه رایزنی‌ها با شورای شهر کرج به نتایج مطلوبی برسد، گفت: «حداقل 10 خانه استارتاپ و کارخانه نوآوری باید در کرج ساخته شود. خانه استارتاپ گنجینه‌ای است که این امکان فعالیت و تیم‌سازی برای چندین استارتاپ را فراهم کرده.»

امسال، چه چالش‌هایی در راه است؟

اینکه در آستانه سال 1402 تصمیم به تعطیلی خانه استارتاپ کرج اعلام شده است، نگرانی استارتاپ‌های فعال در این مجموعه را تشدید خواهد کرد. وضعیت اقتصادی برای اجاره دفتر کار شخصی آنقدرها مناسب نیست و یک استارتاپ براساس ماهیت و نوع کار خود اساساً امکان چنین انتخابی ندارد.

سال 1401 هرچند فراز قابل‌توجهی برای استارتاپ‌ها نداشت و اما نشیب طولانی آن همچنان تا روزهای پایانی سال ادامه دارد و علاوه بر مشکلات دسترسی به اینترنت، نگرانی برای هزینه‌های ثابت و ورود به بازار و همچنین دغدغه و نگرانی چگونگی تأمین محلی برای پیشبرد برنامه‌های کاری هم وجود دارد.

بعد از خبر امکان فروش کارخانه نوآوری آزادی تهران و افزایش هزینه‌های کارخانه‌های نوآوری در شهرهای مختلف، به‌نظر می‌رسد که سال آینده چالش دسترسی به فضای کار فیزیکی به چک لیست چالش‌های استارتاپ‌ها را باید جدی‌تر گرفت.