بررسی و تحلیل بازار طلا در سال 1401

به گزارش ایران دکونومی، بازارهای طلا در سال ۱۴۰۱، سرگذشت پر افت‌وخیزی داشتند. در حالی که بازدهی بازار طلا در سال 1400 به سختی دو رقمی می‌شد، بازدهی برخی مسکوکات نظیر ربع سکه در سال 1401 سه رقمی شد. به طوری که نرخ شاخص بازدهی سالانه سکه طرح جدید، نیم‌سکه و ربع‌سکه در ۱۴۰۱ به ترتیب ۵۶/ ۱۳۴، ۵۷/ ۱۴۳ و ۱۵/ ۱۶۳‌ درصد ثبت شده است.

طلا 18 عیار

نمودار یک ساله قیمت طلا 18 عیار

با در نظر گرفتن قیمت 28 اسفند 1401 که طلای 18 عیار قیمت 2 میلیون و507 هزار تومان را ثبت کرد، بازدهی یکساله طلای 18 عیار 102 درصد است. سقف قیمت به ثبت رسیده برای طلای 18 عیار برابر است با 2 میلیون و 776 هزار تومان که در تاریخ دوشنبه 8 اسفند 1401 رقم خورد.

نمودار 10 ساله طلا 18 عیار

عمده تغییرات بازار طلا در ایران ناشی از تغییرات نرخ ارز است که این دو متغیر معمولاً در یک جهت حرکت می‌کنند. البته علاوه بر نرخ برابری دلار و ریال، تحولات بازار خارجی و بازار داخلی نیز بر قیمت فلز زرد اثرگذار است. قیمت طلا در ابتدای سال‌ 1401 در بازار جهانی حدود ۱۷۲۷دلار بود که روز ۲8 اسفند سال به رقم حدود 1989.34 دلار رسید و این به معنی افزایش حدود 15.2 درصدی قیمت جهانی طلاست. دلایل بسیاری برای افزایش قیمت جهانی فلزات گرانبها وجود دارد که عمده‌ترین آن سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی جهان در راستای افزایش نرخ بهره می‌باشد. مجموع این سیاست‌ها اقتصاد جهانی را در آستانه رکود قرار داد و سرمایه‌گذاران جهانی را به سمت دارایی‌های امن سوق داد.

سکه امامی

قیمت سکه بهار آزادی از ۱۲میلیون تومان در اسفند ماه سال 1400 به حدود ۲۹ میلیون تومان در اسفند 1401 رسید.

نمودار 10 ساله سکه امامی

در این میان روند نرخ سکه طلا طرح جدید در روز 27 اسفند ماه تغییر چشمگیری نداشت و در نرخ روز چهارشنبه یعنی ۲۸ میلیون و ۷۸۰‌هزار تومان به فعالیت خود پایان بخشید. محاسبات به‌عمل آمده از بازدهی بازار‌های مختلف در طول دو سال گذشته نشان می‌دهد که روند نرخ‌ها در سال ۱۴۰۱ رشد چشمگیر‌تری را نسبت به بازه ۱۲ ماهه ۱۴۰۰ تجربه کرده‌اند. رکورد شاخص بازارها در سالی که گذشت در اختیار ربع‌ سکه طلا بود که از ۴ میلیون و ۱۸۰‌هزار تومان در ۲۸ اسفند ۱۴۰۰ به ۱۱ میلیون تومان در روز پایانی اسفند 1401 رسید.

7 عامل موثر بر افزایش قیمت طلا در بازار

• افزایش حجم نقدینگی یکی از علل افزایش تقاضا برای فلزات گرانبها است که موجب بالا رفتن نرخ رشد قیمت قلز گرانبها (و متعاقب آن سکه) نسبت به بازار بین المللی شده. افزایش حجم نقدینگی همواره در جستجوی محلی برای حفظ ارزش زمانی پول و کسب حاشیه سود مورد انتظار است.
• کاهش ارزش شاخص سهام.
• کاهش تقاضای بازار مسکن یکی دیگر از عوامل افزایش قیمت طلا به حساب می آید. به دنبال افزایش قیمت تمام شده مسکن (ناشی از از افزایش قیمت مصالح ساختمانی در اخلی و نیز ناشی از افزایش قیمت انرژی در جهان برای مصالح ساختمانی وارداتی) تقاضا در بخش مسکن کاهش و منابع آن به سوی بازار فلزات گرانبها روانه گردید.
• یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت طلا و سکه در داخل افزایش قیمت جهانی فلزات گرانبها بوده است. همان طور که ذکر شد در شروع سال 1401 طلای جهانی 1774 و در حال حاضر 1989.34 دلار است که رشدی معادل 15 درصد را به ثبت رسانیده است.
• کم رونق بودن بازار مالی کشور و خصوصا بورس اوراق بهادار در جلب اعتماد و نقدینگی جامعه
• تغییر پایه پولی در برخی کشورها از طریق تبدیل دلار به فلز گرانبها و افزایش تقاضای جهانی فلزات گرانبها
• قابلیت بالای نقدینگی فلزات گرانبها و ریسک پایین نگهداری آن در سبد دارایی ها

تأثیر مستقیم قیمت دلار بر بازار فلزات گرانبها

اگر نرخ دلار در برابر پول یک کشور دیگر بالا رود یا آن کشور با تورم بالایی روبرو باشد، قیمت طلا در داخل آن کشور افزایش پیدا می‌کند. چرا که قیمت طلا جهانی است و معمولا برحسب دلار بیان می‌شود. به این ترتیب با افت واحد پول یک کشور در برابر دلار، مقدار بیشتری از آن واحد پولی برای خرید طلا به قیمت جهانی آن لازم است. این امر منجر به این می‌شود که قیمت فلزات گرانبها در کشوری که با افت ارزش پول مواجه است، بالاتر برود. عامل دیگر تقاضای بازار است که در شرایط تورمی بالا رفته و تحت این شرایط ممکن است قیمت فلز زرد از ارزش ذاتی آن هم بالاتر برود.

در طول 5 سال گذشته، طلا و دلار آمریکا به طور همزمان در حال افزایش بوده‌اند. به این ترتیب، قیمت طلا با نرخ دلار ارتباط پیدا می‌کند. در سال 1401 نوسانات دلار به عنوان مهمترین عامل رشد قیمت ها در بازار فلزات گرانبها عنوان شد. در این راستا ابراهیم محمد ولی رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران به تجارت نیوز گفت: بازار فلز زرد ارتباط مستقیمی با قیمت اونس جهانی و ارز داخلی دارد. با توجه به نزدیک شدن قیمت اونس به محدوده دو هزار دلاری، قیمت طلا و سکه در مسیر صعودی قرار گرفته است. وی در پاسخ به اینکه آیا این افزایش متأثر از افزایش تقاضای پایان سال بوده است یا خیر، خاطر نشان ساخت، در حال حاضر همکاران بازار فلز گرانبها و سکه به دنبال حساب و کتاب های پایان سال هستند و خیلی تقاضا به چشم نمی خورد.

چشم انداز بازار طلا در سال 1402

طلا یکی از قدیمی‌ترین و البته محبوب‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری از هزاران سال پیش محسوب می‌شود. اگرچه در گذشته از آن به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت وجوه معاملات استفاده می‌شد، کارکرد آن طی چند دهه اخیر کاملا متفاوت شده است.

امروزه از طلا به عنوان پشتوانه ای محکم و سنتی در برابر تورم استفاده شده و این میزان کاربرد به ویژه در کشورهایی که با نرخ بالاتر تورم دست و پنجه نرم می کنند افزایش می‌یابد. در حقیقت، مردم از فلز زرد برای حفظ ارزش دارایی‌های خود در برابر غول تورم استفاده می‌کنند که به همین دلیل، این فلز گرانبها همواره ارزش خود را در بازارهای جهانی حفظ می‌کند.

با افزایش قیمت فلزات گرانبها در سطح جهانی و البته در ایران، این سوال مطرح است که آینده این فلز گرانبها در سال آینده میلادی چه خواهد شد؟ 

اغلب تحلیلگران این حوزه در شورای جهانی طلا بر این باورند که تقاضای فیزیکی قوی یکی از دلایلی است که فلز زرد را به یکی از دارایی‌های با بهترین عملکرد در سال ۲۰۲۲ تبدیل کرد. به‌رغم اینکه تشدید سیاست پولی تهاجمی بانک مرکزی در سرتاسر جهان به شدت بر قیمت تاثیر گذاشته است، این فلز گرانبها نسبت به سهام و اوراق قرضه بهتر عمل کرده است.

اما به طور کلی به نظر می‌رسد بزرگترین مانع برای طلا در سال جاری، موضع سیاست پولی تهاجمی فدرال رزرو است. علی‌رغم اینکه انتظار می‌رود بانک مرکزی ایالات متحده چرخه افزایش نرخ خود را ادامه دهد، می‌توان گفت هزینه‌های فرصت برای فلزات گرانبها در حال تثبیت است. که این سیگنالی از عادی شدن مداوم بازار به سطوح فعالیت قبل از همه‌گیری کووید است.

سلب مسئولیت: تلاش ایران دکونومی مبتنی بر ارائه محتوای مفید صرفاً جهت افزایش آگاهی مخاطب است و توصیه مالی محسوب نمی‌گردد.