فروم حکمرانی اینوتکس 2023
به گزارش ایران دکونومی، فروم حکمرانی اینوتکس با همکاری باشگاه سیاستپژوهی اندیشکده حکمرانی شریف و پارک فناوری پردیس در سال 1401 شکل گرفت. این فروم با حضور سیاستگذاران، صاحبنظران و فعالان بخش خصوصی در تاریخ 19 و 20 اردیبهشت ماه در سالن سراج پارک فناوری پردیس برگزار گردید. رسانه ایران دکونومی به عنوان حامی رسمی اینوتکس 2023 در این رویداد بزرگ حاضر شد و از فعالیت خود رونمایی کرد.
روز اول فروم حکمرانی اینوتکس 2023
مهمترین موضوعاتی که در روز اول فروم حکمرانی مطرح شد عبارت بودند از: قانون جهش تولید دانش بنیان اعم از چیستی، ابعاد حقوقی و ابعاد اقتصادی این قانون؛ نقش صندوقهای سرمایهگذاری در توسعه؛ اثرات اقتصادی فیلترینگ و ضرر آن برای بخش خصوصی؛ اینترنت طبقاتی و امکان فیلترینگ در جهان استارلینک.
پنل ارائه چیستی قانون جدید دانش بنیان
فروم حکمرانی اینوتکس عرصهای برای گفت و گو و تعامل درباره حکمرانی و فناوریست. بخش حکمرانی اینوتکس 2023، پنل اول خود را در ساعت 10 صبح روز 19 اردیبهشت با بحث پیرامون قانون جدید دانش بنیان و چیستی آن آغاز کرد. حمیدرضا سحری (عضو اندیشکده اقتصاد دانش بنیان) سخنران این پنل در آغاز صحبت های خود گفت: قانون جدید دانش بنیان برای حمایت از اقتصاد دانش بنیان در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. این قانون تکمیل کننده قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان مصوب سال 89 است، ناگفته نماند که 13 سال پیش این قانون در مجلس مطرح شد. محورهای اصلی این قانون عبارت است از؛ تقویت ابزارهای مالی شرکتهای دانش بنیان شامل ضمانتها، سرمایهگذاری سازمانهای توسعهای و زیر ساخت فعالیتهای دانش بنیان. ماده 15 این قانون به زیر ساخت هایی چون مالیاتها و اعتبار مالیاتی و بحث معافیتهای بیمه ای در این قانون پرداخته است.
محور بعدی این قانون توجه به بازار است؛ مثلاً ماده 3 قانون توسعه ماشین آلات صنعتی و واردات آنها را در نظر گرفته و ماده 10 قانون به تشریفات مناقصه پرداخته است است. صنایع بزرگ تحت این قانون میتوانند از مشوقهای مالیاتی استفاده کنند. که این امر تحت صندوق های نوآوری صورت می گیرد. مزیت اصلی قانون جدید دانش بنیان، کمک به دانش بنیان شدن بدنه اقتصاد است که از طریق مشوقهای مالیاتی صورت میگیرد.
پنل قانون جهش تولید دانش بنیان و بررسی ابعاد اقتصادی آن
در پنل دوم فروم حکمرانی اینوتکس 2023 به بررسی ابعاد اقتصادی قانون جهش تولید دانش بنیان پرداخته شد. در این راستا مهدی کرامتی (مدیر دبیرخانه شورای عالی تولیدات دانش بنیان) گفت؛ در قانون جهش تولید دانش بنیان مسیر چند سال گذشته ادامه یافته و تنها تفاوت آن اینست که مخاطب قانون سال 89 شرکتهای دانش بنیان بودند اما در حال حاضر این قانون کلیتر شده و به شرکتهای غیر دانش بنیان توجه شده است. در اصل فعالیت دانش بنیان شرکتهای غیر دانش بنیان لحاظ شده، که اولین بار است به آن پرداخته می شود. از سال اول اجرای این قانون که سال 91 بود، کلاً 8 شرکت دانش بنیان معرفی شده بودند اما در حال حاضر این قانون چند هزار شرکت را شامل میشود. در قانون جهش، جامعه مخاطب شرکتهایی هستند که لزوماً دانش بنیان نیستند. اگر شرکتی فعالیت دانش بنیان داشت، مالیات پرداخت نمیکند.
سوال اول مطرح شده در پنل؛ چه فعالیتهایی مشمول معافیت مالیاتی میشود؟ ماده 11 قانون جهش به فعالیتهای تحقیق و توسعه پرداخته است. باید یک محصول و خدمت جدید معرفی شود یا محصولات فعلی ارتقا یابد و یا در نهایت بهینه سازی فرآیندهای تولیدی دیده شود تا شرکتی شامل این معافیت مالی شود. نیازی نیست این محصول حتی دانش بنیان باشد، ولی برای کشور نو و جدید باشد. در حوزه سرمایه گذاری هم به همین ترتیب هست، نیاز نیست کالا و خدمات جدیدی ایجاد شود بلکه سطح کار باید ارتقا پیدا کند.
چه فرآیندی طی خواهد شد تا این اعتبار مالیاتی به شرکت ها تعلق بگیرد؟
اقلام باید مشخص باشد، تاییدیه پروژه باید گرفته شود که این خود بالاتر از سطح صنعت است و در نهایت در پایان پروژه، در بند ت معاونت علمی پروژه را ارزیابی میکنند تا اقلام هزینه کرد را متناسب با پروژه بررسی و با پروژه تطبیق دهند. مرحله سوم در سازمان امور مالیاتی بررسی مالی انجام میشود. این اعتبار مالیاتی محدودیت خاصی ندارد و هر شرکت یا موسسه اعم از دولتی، خصوصی و نهاد مالی می تواند مشتری معافیت مالی باشد.
در ادامه پنل حسین صابری (مشاور رئیس پارک فناوری پردیس) در رابطه با چگونگی دانش بنیان کردن بدنه اقتصاد گفت: 4 موج در بحث دانش بنیان شدن کشور مطرح است که ما در موج 4 هستیم. موج اول سال 79 بود که به دستگاههای پژوهشی غیر دولتی اجازه تاسیس نهاد مالی داده شد و این برمیگردد به ماده 100 قانون توسعه سوم. موج دوم در سال 84 اتفاق افتاد و قانون پارکها در برنامه 47 توسعه لحاظ شد. در واقع هویت پارک ها در این سال به رسمیت شناخته شد. موج سوم را قانون شرکتهای دانش بنیان و تجاری سازی اختراعات باید در نظر گرفت که مربوط به سال 1389 هست.
موج چهارم در این حوزه سال 1401 هست که قانون جهش دانش بنیان در واقع دانش بنیان شدن اقتصاد کشور را شامل شد. این قانون حدود 27 ماده دارد که عمدتا به فناوریهای های منحصر به فرد پرداخته است. البته با تمرکز بر اقتصاد و بدون محدودیت شرکت. این چهار موج مقدمه ورود کشور به اقتصاد دانش بنیان است.
موضوع سوم توسعه شرکت های دانش بنیان است. 300 مرکز رشد داریم، 1350 شهر داریم که هر شهر یک مرکز رشد باید داشته باشد که فرد بتواند ایده را به این مرکز ارائه دهد. پس در نهایت 3000 مرکز رشد لازم داریم که از دل آنها شرکت دانش بنیان ایجاد شود. نیاز به ساختارسازی داریم که این از طریق مراکز رشد امکانپذیر می شود. اکثر دانشگاه های ما مرکز رشد ندارند.
گفتگو با مهمان پنل قانون جهش تولید دانش بنیان و بررسی ابعاد اقتصادی آن
حسین صابری (مشاور رئیس پارک فناوری پردیس) در مصاحبه با خبرگزاری ایران دکومی به بحث چگونگی دانش بنیان کردن بدنه اقتصاد پرداخت و گفت: در رابطه با بحث دانش بنیان شدن کشور 4 موج مطرح است که ما در حال حاضر در موج چهارم قرار داریم.
برای مشاهده مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
پنل واکاوی ابعاد حقوقی و اقتصادی قانون جدید جهش دانش بنیان
در پنل واکاوی ابعاد حقوقی و اقتصادی قانون جدید جهش دانش بنیان، روح الله ابو جعفری (نماینده وزیر در امور اقتصاد و دارایی و عضو صندوق های پژوهش و فناوری) گفت: قانون جدید جهش دانش بنیان بحث توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را مد نظر قرار داد و شورایی تشکیل شد که هماهنگی بین بخشی را ایجاد کرد. واقعیت این است که وزارت علوم از دانشگاه محوری به سمت فناوری و دانش بنیان شدن حرکت نکرد. معاونت علمی برنامههایی طرح ریزی کرد تا از ظرفیت نظام مالی استفاده ببرد.
از مرحله ایده تا یک شرکت بالغ مراحلی وجود دارد که مرحله اول آن حمایت است، بانک و بورس باید تأمین مالی را برعهده بگیرند. در زمان آقای احمدی نژاد ما پیشنهاد تاسیس بانک توسعه علم و فناوری را دادیم. موضوع اولیه قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان مطرح و عنوان شد که حمایت گمرکی، مالیاتی و بیمهای هم باید با بخش حمایت مالی همسو شود تا مسئله بنگاههای بزرگ حل شود. در این شرایط، قانون جدید دانش بنیان شکل گرفت تا شرکتها مشخص شوند و مورد حمایت قرار گیرند. به این ترتیب و در حال حاضر بالای 8000 شرکت دانش بنیان داریم.
صندوق ماده 5 قانون یا همان صندوق نوآوری و شکوفایی جایگزین بانک توسعه فناوری شد که مربوط به سال 1399 هست. ما با شرکتها تعامل و فضا را ایجاد کردیم، این بحث مطرح شد که ما تمرکزمان بر سیاستهای طرف عرضه بوده است، یعنی کمک به توسعه شرکت ها داشتیم و بر طرف تقاضا تمرکزی نداشتیم. بنابراین موضوعی که اتفاق افتاد، 80 درصد شرکتهای استفاده کننده علیرغم حمایت پایدار نبودند.
علی حسین پور (مدیر کل ارتباط با نهادهای علمی سازمان برنامه بودجه) بحث را به این شکل ادامه داد: فرایند شکلگیری قانون جدید جهش دانش بنیان، برای تولید دانش بنیانها از جهت خدمات و صنایع بوده است. به طور کلی ابعاد حقوقی و اقتصادی قانون جدید دانش بنیان را مورد بحث قرار دهیم، این قانون به صورت شکلی تغییراتی داشته است. اما چقدر تغییرات توانسته است به توسعه این بخش کمک کند؟ قانون ضوابطی دارد که باید بتواند به صورت نهادی انگیزش را در شرکتهای خصوصی ایجاد کند. در غیر این صورت افراد و شرکت هایی هستند که ممکن است دانش بنیان نباشند و بتوانند از این قانون استفاده کنند. وقتی علم به فناوری تبدیل میشود باید نمود داشته و محسوس باشد، یعنی خروجی که از جنس توانایی باشد و به حوزه صنعت یا دانش بنیان کمک کند.
از دیگر سخنرانان این پنل دکتر مرتضی الهی دوست (مدیر عامل هلدینگ پیام انتخاب) بودند که نقدهایی به قانون جدید جهش دانش بنیان داشته و گفتند: کسانی که این قانون را تدوین کردهاند بخش دولتی هستند و بخش خصوصی دخالتی در تدوین نداشته است، به این ترتیب ریسک مجریان به صفر رسیده. در مراودات صنعتی چک و سفته قبول میکنند اما تحت این قانون، برای ضمانت فقط از سندهای ملکی و اعیانی استفاده میشود که قابلیت تصرف بالایی دارد و در کل نگاه دولتی در این قانون غالب است.
از سوی دیگر، این تسهیلات شامل شرکتهایی میشود که در پارکهای فناوری حضور داشته باشند و این در حالی است که تنها 10 درصد شرکتها در پارک حضور دارند بنابراین حمایت قانونی شامل حال غالب شرکتهای دانش بنیان نمیشود. نکته سوم، رئیس پارکها کسانی هستند که در دانشگاه غالباً حضور داشته و تجربه کار تجربی و عملی ندارند، و به این ترتیب نگاه کاملاً دولتی بین مدیران پارک دیده میشود. در نهایت در این قانون به اعتبار سنجی درست پرداخته نشده است. در بحث صادرات هم همینطور هست اگر اقتصاد بخواهد رشد خوبی داشته باشد باید رویکرد مبتنی بر صادرات باشد. حمایتهای ویژه و تسهیلات ویژه باید اعطا شود؛ چرا که ما ظرفیتهای بالایی داریم، پتاسیل صنعتی داریم.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
گفت و گو با مهمان پنل واکاوی ابعاد حقوقی و اقتصادی قانون جدید دانش بنیان
در رابطه با ابعاد حقوقی و اقتصادی قانون جدید اقتصاد دانش بنیان آقای مرتضی الهی دوست (مدیر عامل هولدینگ پیام انتخاب) گفت: از نقدهایی که به قانون جدید دانش بنیان وارد است، تدوینگران آن است که غالباً از بخش دولتی هستند و نقش بخش خصوصی در سیاستگذاری اندک بوده است. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
اثرات اقتصادی فیلترینگ
در این پنل به واکاوی اثرات مخرب فیلترینگ اینترنت بر کسب و کارها پرداخته شد و محمد حسین خصوصی (کارشناس اقتصادی مرکز مطالعات توسعه و رقابت) بحث را به این شکل شروع کرد؛ اواخر 1401 ما شاهد فیلتر شدن اینستاگرام بودیم که اثرات زیادی بر روی شرکتها داشت. در اینجا ما به طور ویژه روی بحث اقتصاد متمرکز هستیم. فیلترینگ قابل پیش بینی نیست و با تغییر شرایط اجتماعی همچنان شاهد اثرات منفی آن هستیم. 20 درصد تجارت الکترونیک مربوط به تجارت اجتماعی است که متفاوت از تجارت سنتی میباشد و شامل ارائه کالا و خدمات و خرید و فروش است. پلتفرم اینستاگرام با فیلترینگ 8 دسته را متضرر کرد.
تجارت اجتماعی در ایران بعد از فیلترینگ تلگرام به سمت اینستاگرام سوق داده شد. ما در این بازار 44 میلیون کاربر ایرانی داریم با 400 هزار فروشگاه، 32 همت بازار فروشگاههای اینستاگرام است. هر فروشگاه اگر 2 نفر نیروی کار داشته باشد حدود 1 میلیون اشتغالدر اینستاگرام داشتهایم. از این میزان 27 درصد فروشگاه های حوزه پوشاک است. 59 درصد این فروشگاه ها زیر 2000 فالور دارند و بیش از 70 درصد هیچگونه لینکی نداشتند. پس با قطع شدن اینستا ارتباط با خارج قطع شده است. کسب و کارهای متضرر از فیلترینگ اینستاگرام در قالب 8 حلقه مطرح می شوند؛
اول اپراتورها هستند؛ به طوری که همراه اول در یک ماه 650 میلیارد تومان ضرر داشته. تا بهمن 1401 هنوز ضرر همراه اول از بین نرفته و فقط شدت آسیب کاهش پیدا کرده است. ضرر کلی اپراتورها 5 هزار میلیارد تومان در ماه بوده است. و این منجر به کاهش تولید، کاهش سرمایه گذاری و افت کیفیت خدماتی شده.
حلقه دوم شرکت های پرداخت الکترونیک معروف به psp. قطعی اینترنت به تراکنش های اینترنتی مثل سامان که بیش از 50 درصد در ماه افت تراکنش داشت. به طور کلی تراکنشهای موبایلی 196 میلیارد تومان ضرر داشته و از آنجا که مالکین بانکها و شرکتهای خصوصی هستند، این به خودی میتواند یکی از عوامل تورم باشد.
حوزه سوم زنجیرههایی مثل زرین پال است که خدمات وب سایتی آن 68 درصد کاهش داشته است.
حلقه چهارم فروشندهها که کوچک و خانگی هستند و با یک گوشی هوشمند مشغول فروش هستند. این دسته 1100 میلیارد تومان متضرر شدند.
حلقه پنجم توسعه دهنده ها هستند با ماهیانه 40 همت ضرر.
حلقه ششم مربوط به توزیع هست که شرکت پست سهم گسترده دارد و در ماه اول کاهش 6 میلیونی در مرسولات داشته. این آسیب در وهله اول به بودجه دولت وارد شده.
حلقه هفتم.. فعالین حوزه مارکتینگ و تبلیغات که متکی به توانایی خود هستند.
حلقه هشتم نهادهای مالی و سرمایه گذاری
گفت و گو با مهمان پنل اثرات اقتصادی فیلترینگ
در رابطه با اثرات اقتصادی فیلترینگ محمد حسین خصوصی (کارشناس اقتصادی مرکز مطالعات توسعه و رقابت)گفت: پلتفرم اینستاگرام با فیلترینگ 8 دسته را متضرر کرد. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
پنل سود و ضرر فیلترینگ برای بخش خصوصی
روز اول دوازدهمین دوره اینوتکس شاهد یکی از پنل های جذب بخش حکمرانی یعنی پنل سود و ضرر فیلترینگ برای بخش خصوصی بود که با سخنرانی محمدحسین حمیدی، پشوتن پورپزشک و شهاب جوانمردی برگزار شد. در حاشیه پنل بحث هایی در رابطه با اثرات فیلترینگ بر بخش خصوصی ایراد شد.
در این پنل پشوتن پور پزشک (مدیر عامل پادرو) بحث را به این شکل شروع کرد؛ یکی از بحثهای شرکتها در فرآیند جذب سرمایه، ریسک مربوط بحث فیلترینگ است، که خارج از اختیار میباشد. در جریان فیلترینگ اینترنت، کسب و کارها تا 80 درصد ترافیک خود را از دست دادند. در عنوان پنل از سود و ضرر فیلترینگ یاد شده، شرکتی از فیلترینگ سود نبرده و اگر کسب و کارهایی هم باشند که سود برده باشند در ابتدای کار بوده، در ادامه با رگولاتوری قوی که اعمال میشود، اثر ضد خود را ایجاد و به زیان منتهی میشود. الان بخش آی تی شرکتهای استارتاپی که وظیفه ایجاد زیرساختها را دارند، باید دسترسی به اینترنت آزاد و واقعی داشته باشند تا بتوانند کار کنند. اولین اثر فیلترینگ، خروج سرمایه انسانی است که مهاجرت میکند و به این ترتیب نیروی مولد شرکتها از دست میرود و به این ترتیب کیفیت خدمات کاهش پیدا میکند. پادرو 25 درصد حجم بازار را با فیلترینگ از دست داد.
در ادامه صحبت های پورپزشک، شهاب جوانمردی (مدیر عامل شرکت فناپ) در مقایسه فیلترینگ در ایران و چین گفت؛ ما اگر بخواهیم تصمیم سیاستی درست بگیریم اول باید وضع موجود و تنگناها را ببینیم و بعد ارزشها را برای تمام ذینفعان تعیین کنیم. ما شباهتی به چین نداریم که گرته برداری کنیم، ما ابعاد بازارمون با چین متناسب نیست، میزان سرمایهگذاری هایمان شبیه چین نیست، مراودات تکنولوژی و تعاملاتمون با کشورهای دیگر مشابه چین نیست که بتوانیم بصورت قیاسی عمل کنیم. چین اگر صادرات تکنولوژی دارد واردات تکنولوژی هم دارد. ما زیرساختهایی با دور اندیشی و سرمایهگذاری انجام ندادیم که یک سرویس بیسیم و مشتری محور داشته باشیم. سرویس های جایگزین ما چیست؟ چه سرمایهگذاری کردیم؟ مقایسه ایران و چین قیاس درستی نیست.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
گفتگو با مهمان پنل سود و ضرر فیلترینگ برای بخش خصوصی
شهاب جوانمردی (مدیر عامل شرکت فناپ) را به گفتگو پیرامون بحث فیلترینگ و ابعاد آن دعوت کردیم. برای مشاهده مصاحبه این پنل را اینجا ببینید.
پنل اینترنت طبقاتی
یکی از پنلهای فروم حکمرانی در روز اول به موضوع اینترنت طبقاتی پرداخت. از سخنرانان این بخش میتوان به امیر رضا باقر پور شیرازی، حامد بیدی (مدیر استارتاپ کارزار)، محمد کشوری (مدیر اندیشکده طیف) و محمد حافظ حکمی اشاره نمود که آقای باقرپور در جلسه حاضر نشد. در این راستا محمد کشوری گفت: تصور اینکه ما اینترنتی داشته باشیم که مشابه بقیه بخش های فرهنگی عمل نماید، شدنی نیست. جز جدایی ناپذیر اینترنت سایتها و بخش هایی هستند که خارجی هستند. اتفاقی که افتاد بخش عمده ای از پلتفرمهای پیام رسان و شبکه های اجتماعی فیلتر شدند، به این ترتیب کارکردهای مناسب این رسانه ها از بین رفت. با تفکیک دسترسی ها مفهوم اینترنت طبقاتی ایجاد می شود. اینجا شروع و تفکیک ایجاد شد. آیا این ایده مطلوب است؟ …
حامد بیدی (مدیر استارتاپ کارزار)؛ اینترنت طبقاتی شاید برای ما شفاف باشد اما نیاز به واکاوی دارد. این بحث باید در یک زمینه کلی دیده شود و نگاه حکمرانی بر اینترنت را شامل شود. به نظر میرسد که اینترنت طبقاتی یکی از مراحل قطع کامل اینترنت خواهد بود و در جهت ایدههایی است که برای این منظور قانونگذاری میکند و عزم بر اینست که در نهایت اینترنت کاملا داخلی و بومی سازی شود. در نهایت مقصد بعد از اینترنت طبقاتی پایش محتوا به وسیله هوش مصنوعی قرار دارد. اصولاً دریافت اینترنت طبقاتی کار خود کار ساده ای نیست و نیاز به مجوزهای زیادی دارد.
محمد رضا حکمی؛ ما موقعی که میگوییم مدیریت فضای مجازی، باید راه کار پاک کردن صورت مسئله را کنار بگذاریم. اگر دغدغه داریم نسبت به اینترنت باید سیاستهای خود را درست اعمال کنیم. به شکلی که اصلا نیاز به استفاده از فیلترشکن نباشد. پراکندگی وی پی ان های غیر قانونی خود یکی از عوامل پایین آمدن امنیت سایبری است. ما باید تکلیف تنظیمگری خود را مشخص کنیم که این از طریق سیاستهای درست قابل عملی شدن است. نگاه واقع بینانه به مدیریت اینترنت در داخل و خارج از کشور مهمترین موضوع در حیطه اینترنت است. اگر اینترنت طبقاتی برقرار شود ما 20 سال بعد شکاف دانشی خواهیم داشت. نسلی خواهیم داشت که دسترسی به آموزش درست و صحیح را نداشته است.
گفتگو با مهمانان پنل اینترنت طبقاتی
در این پنل گفتگویی با آقایان محمد رضا حکمی و حامد بیدی ترتیب داده شد. برای مشاهده مصاحبه تصویری با آقای محمد رضا حکمی اینجا کلیک کنید. مصاحبه آقای حامد بیدی در فروم حکمرانی را در این آدرس ببینید.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
پنل تامین مالی بخشهای نوآوری و فناوری
یکی از پنلهای اینوتکس ۱۴۰۲ که در روز چهارم رویداد به آن پرداخته شد، بحث تامین مالی بخشهای نوآوری و فناوری بود. از جمله سخنران این بخش میتوان به روحالله ابوجعفری، علی بنیادی، هاشم آقازاده و ابوذر سروش اشاره نمود.
یکی از موضوعات مهم مطرح شده در فینوتکس ۲۰۲۳ بحث بازار پول و بازار بیمه در تامین مالی نوآوری و فناوری بود. جناب آقای دکتر هاشم آقازاده (دستیار معاون علمی رئیس جمهور) در این زمینه و در حاشیه اینوتکس ۲۰۲۳ به این موضوع پرداخت و گفت: رویکرد جاری مطالبهگری نیست، بیشتر همراهی و مشارکتی است. تمام نهادها و ابزارهای بازار مالی از جمله پول و بیمه با با اکوسیستم فناوری رویکردی تعاملی دارند. در زیست بوم فناوری کشور، پولی که دولت برای نوآوری زیست بوم اختصاص داده در حدود ۱ میلیارد دلار بوده است. امروز با وجود اینکه منابع معاونت علمی فناوری افزایش یافته و سرمایه صندوق نوآوری وشکوفایی افزایش یافته، نیازها نیز افزایش یافته است.
مصاحبه تصویری با آقای هاشم آقازاده را اینجا ببینید.
پنل امکان پذیری فیلترینگ در جهان استارلینک
پنل امکان پذیری فیلترینگ در جهان استارلینک آخرین پنل فروم حکمرانی اینوتکس ۲۰۲۳ در روز اول بود. این پنل به بررسی آسیب های ناشی از فیلترینگ پرداخت. رضا غیابی (مدیر عامل شرکت فرصت آفرین) در این پنل گفت: هر چقدر ما از صحنه بینالملل فاصله بگیریم به بقیه اجازه تصمیمگیری دادهایم؛ چرا که هر کشوری منافع خودش را در نظر میگیرد. ما هم باید در صحنه بینالملل حضور داشته و به دنبال منافع ملی و غیر ملی خودمان باشیم. به همین دلیل است که در فیلتر شدن اپلیکیشنهای ایرانی همانقدر که خارجیها مقصر هستند، ما ایرانیها هم مقصر هستیم.
گفتگو با مهمان پنل امکان پذیری فیلترینگ در جهان استارلینک
در حاشیه این پنل گفتگویی را با رضا غیابی (مدیر عامل شرکت فرصت آفرین) ترتیب دادیم. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید. مصاحبه آقای حسین میرزاپور را اینجا ببینید.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
روز دوم فروم حکمرانی اینوتکس 2023
مهمترین موضوعاتی که روز دوم فروم حکمرانی مطرح شد عبارت بودند از: رقابت و انحصار در اقتصاد دیجیتال، بحران مهاجرت در ایران با نگاهی به فضای نوآوری و نوپا، فرار از فیلترینگ استارتاپها، مواجهه حکمرانی در برابر پدیده فرار مغزها، الگوی توسعه پلتفرمهای داخلی و تنظیمگری پلتفرمها.
رقابت و انحصار در اقتصاد دیجیتال
در شروع روز دوم فروم حکمرانی، رضا قربانی (رئیس کمیسیون فینتک) در رابطه با رقابت و انحصار در اقتصاد دیجیتال گفت: ما در بررسی ها باید اقتصاد دیجیتال را کنار بگذاریم و کلیت اقتصاد را بررسی کنیم، حتما باید پیش زمینه داشته باشیم. اقتصاد در کل جهان متفاوت است و نمیتوان ایران را با شمال آفریقا مقایسه کرد، بنابراین تجربه ها را باید دید ولی نباید الگو برداری کرد. آیا در اقتصاد دیجیتال ایران انحصار داریم؟ وقتی ما از فضای استارتاپی انتظار یونیکورن داریم، حاکمیت و به طور کلی دولت چه نگاهی به کسب و کارها دارد؟ شورای رقابت قبلاً حول خودرو و قیمت گذاری کالا فعالیت کرده، اما حالا به اقتصاد دیجیتال دارد ورود میکند. آیا ورود شورای رقابت کارشناسی شده است؟
در ادامه صحبت های قربانی محمد مهدی جعفریان (مدیرعامل مرکز مطالعات توسعه و رقابت) گفت؛ بسیاری انحصار را بد میبینند در حالی که انحصار در دنیا متداول است و ممکن است در بسیاری از بازارها رخ دهد. آیا عملکرد رگولاتورهای ما جوابگوی این انحصار بوده است؟ رگولاتور باید سرعت عمل عاری از شتاب زدگی داشته باشد. شورای رقابت بیشتر وظیفه تنظیم گری دارد تا تعیین قیمت. قطعا در در بعضی بخشها شورا میتواند حضور باشد اما ما با نواقص قانونی روبرو هستیم.
قربانی: یکی از حوزه هایی که نیاز به رگولاتوری دارد رمز ارز است. ورود مرکز توسعه تجارت الکترونیک و همراهی سازمانهای صنفی باعث شد اولین گام برای صرافیهای رمز ارز برداشته شد. بنابراین صرافیهای رمز ارز میتوانند نامه از سازمان صنفی بگیرن و برن مرکز توسعه تجارت الکترونیک و اینماد بگیرن تا بتوانند اعتماد سازی کنند و جامعه بتواند ثبت شده هستند. در نقطه ای قرار داریم که رگولاتور در حوزههای مالی و دیجیتال نابالغ است و مقصر شورای رقابت نیست. مشکل اکوسیستم است که نمیتواند رقابت را ببرد و میخواهد از دعوی قانونی استفاده کند. همه حوزه های اقتصاد رگولاتور دارد جز اقتصاد دیجیتال و این در حالی است که اقتصاد دیجیتال تنها حوزهای است که در 10 سال گذشته رشد اقتصادی خوبی را تجربه کرده است. این حوزه به بلوغی رسیده که میتواند خود تنظیمگری انجام دهد، کاری که حوزه رمز ارز ثابت کرد توانایی انجام آن را دارد.
قربانی در ادامه و در پاسخ به سوال مربوط به راهکار گفت: مشکل اصلی پایداری و ناپایداری مرتبط با اینترنت است. کاربر از اینترنتی استفاده می کند که اختلال دارد و باید اصلاح شود. سال گذشته جلساتی مفصلی با حوزه معاونت ریاست جمهوری داشتیم، مخالفت صریحی با اینماد داشتیم. اخرش به این رسیدیم که یک سری حوزه داریم که نه مجوز دارد نه رگوله شده و نه چارچوب دارد و نمیتواند اینماد بگیرد و باید برود مرکز توسعه و اصلاح شود. و نتیجه اینماد با ستاره و بی ستاره از آنجا متولد شد.
اتفاقی که باید بیفتد اینست که موانع ورود کاهش پیدا کند تا رفع انحصار به شکل صحیح اتفاق بیفتد. مصداق کاهش موانع ورود رفع اختلال اینترنت و شبکه است. ما باید روی بلوغ اکوسیستم کار کنیم. اکوسیستم در 10 سال گذشته نشان داده بالغ هست و یک سری رفتارهای نابالغ حذف شود و به سمت خود تنظیم گری بود. تنظیم گری هم بشود دغدغه رگولاتور در زمینه پولشویی و تقلب برطرف شود و بیش از آن رگولاتور وارد فضای کسب و کار نشود.
در حاشیه این پنل گفتگویی را با رضا قربانی (رئیس کمیسیون فینتک) ترتیب دادیم. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
پنل مواجهه حکمرانی در برابر پدیده فرار مغزها
در رابطه با پدیده فرار مغزها سید علی حسینی (معاون دفتر توسعه روابط علمی و سرمایه انسانی مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری) بیان کرد: براساس آمار رصدخانه مهاجرت ایران، بیش از 60 هزار دانشجوی ایرانی در خارج از کشور حضور دارند. آنچه مسلم است ما به لحاظ کمی در زمره 10 کشور اول مهاجرت قرار نداریم، بحث مهاجرت از لحاظ کیفی برای ما اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که موج مهاجرت از سوی نخبگان دانشگاههای برتر صورت گرفته است.
علیرضا مسیبی(عضو بنیاد ملی نخبگان) گفت: چه تسهیلاتی به نخبگان داده شده است؟ فرار مغزها یک پدیده چند عاملی است. مجموعهای از شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی منجر به مهاجرت میشود.
در پنل الگوی توسعه در پلتفرمهای داخلی، امیر موسوی (مدیر ارشد ارتباطات دیجی کالا) سخنرانی کرد و گفت: تکنولوژی ذات مشخصی ندارد و در تعامل با کاربر است که به آن سیستم اجتماعی تکنیکی گفته میشود؛ چون یک بخش اثرگذاری بر محیط دارد و یک بخش مربوط به سختافزار. سیاست گذاری و رگولیشن هم یک تکنولوژی نرم محسوب میشود. اگر نگاه ما به رگولیشن یک تکنولوژی نرم باشد، می توانیم به شکل کارآمد و نوآورانهای به موضوع نگاه کنیم. سیاست محدود کردن را ما بارها تجربه کردهایم و جوابگو نبوده است؛ به عنوان مثال میتوان به ممنوعیت واردات خودروهای خارجی و همینطور لوازم خانگی اشاره نمود.
هر تکنولوژی و هر محصول فیزیکی در جهت حل یک مسئله ارائه میگردد. تکنولوژی معطوف به کارآمدی و پاسخ به چگونگی است. تکنولوژی ساخته میشود و پس از رشد متوجه عوارض آن میشویم و اینجاست که بحث اجتماعی بودن تکنولوژی وارد میشود. هر محصول تکنیکی مجموعهای از هزینهها و فایدههاست. باید دید کدام بر دیگری ارجحیت دارد؛ ما باید تحلیل هزینه بر فایده کنیم و ببینیم هزینه بیشتر است یا فایده. در ساخت هواپیمای بوئینگ، 43 کشور دخالت دارند، ما اگر با بقیه کشورها همکاری نداشته باشیم و آنها را وارد بازی خود نکنیم و بگوییم به تنهایی پلتفرم میسازیم، توسعه عملی نمیشود.
در حاشیه این پنل گفتگویی را با علیرضا مسیبی (عضو بنیاد ملی نخبگان) ترتیب دادیم. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
بحران مهاجرت در ایران؛ با نگاه به فضای نوآوری و نوپا
در زمینه بحث مهاجرت، اشکان فراهانی (از رصدخانه مرکز مهاجرت ایران) گفت: هزینه پنهان مهاجرت، نیروی انسانی است که از کشور خارج میشود. مهاجرت تحت عوامل رانشی مثل تحریم یا عوامل کششی مثل خانواده صورت میگیرد. عوامل اقتصادی مثل نوسان قیمت ارز، تورم، مشکلات مالی و…از پیش رانهای اصلی مهاجرت بوده است. کشورهای اطراف مثل امارات و ترکیه روی چشم انداز سازی خود کار کردند تا بتوانند نیروی انسانی مورد نیاز را جذب کنند.
در حاشیه این پنل گفتگویی را با اشکان فراهانی (رصد خانه مرکز مهاجرت ایران) ترتیب دادیم. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
پنل فرار از فیلترینگ استارتاپ ها
در بخش فیلترینگ استارتاپها، تیمور ستارزاده (بنیانگذار گروه فناری نوروز) صحبت کرد و گفت: نرخ شکست استارتاپها بالا رفته است. راهکار واقعی برون رفت از این وضعیت چیست؟ حل کننده ماجرا بخش حاکمیت است. راهکار اصلی رفتار صنفی منسجمتر و ارائه راهحلهای متناسب با ایران است؛ به طوری که منافع هر دو بخش حاکمیت و صنف در نظر گرفته شود. ما باید آموزشهای فشرده برای مدیران بگذاریم و بپذیریم که منابع انسانی خود را خام فروشی کردیم. قبل از شروع پروسه مهاجرت نیروی دانشجو و جوان خود را آموزش بدهیم. آقای سوزنگر گفت: مخاطب دانش تولیدی استارتاپها صرفا مردم هستند.
در حاشیه این پنل گفتگویی را با آسیه حاتمی (مدیرعامل ایران تلنت) ترتیب دادیم. مصاحبه تصویری این پنل را اینجا ببینید.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
پنل الگوی توسعه در پلتفرم های داخلی
در پنل الگوی توسعه پلتفرمهای داخلی علی وحدانی(فعال اکوسیستم نوآوری) گفت: برای زیست بوم پلتفرمی کشور چه کارهایی میتوان انجام داد؟ الگوی بهینه و مناسب برای توسعه این پلتفرمها چیست؟ در اقتصادهای نفتی به ندرت میتوان به فناوری اعتماد کرد. سیاست ها به سمتی میرود که نوآوری سرکوب میشود. سیاستگذاریها و عدم درک سیاستگذار نسبت به حوزه جدید باعث شده محصولات نوآورانه از بین رفته و بحران ایجاد شود. دو نوع نگاه وجود دارد در سیاستگذاری یک نگاه سیستمی و یک نگاه مداخله گرانه
نگاه سیستمی می گوید زمین را باید طوری چید که رشد صورت گیرد و نیروی انسانی و سرمایه گذار را جذب کرد تا بستر باید ایجاد شود. نگاه مداخله گرایانه می گوید که همه چیز را حاکمیت باید خودش کنترل کند. کسب و کارها پس از شکل گیری محدود میشوند.
برای مشاهده پنل کلیک کنید.
اختتامیه فروم حکمرانی اینوتکس 2023